ایتنا- نفوذ شبکه‌های اجتماعی و تاثیرات آن بر روی زندگی مردم، باعث تغییر عادات زیادی از جمله روزنامه‌خوانی شده‌اند.
محمدمهدی مولایی
روزگاری «مطبوعات» مهمترین رسانه برای دنبال کردن اخبار بودند و پس از آن در اثر تحولات فناورانه، «رادیو»، «تلویزیون» و «وبسایتها» وارد این عرصه رقابت شدند.
حال نوبت رسانه ها و شبکه‌های اجتماعی آنلاین است که علاوه بر کارکرد اصلیشان در شبکهسازی از کاربران، به‌عنوان منبع اخبار روز نیز مورد توجه قرار گیرند.
بدین ترتیب میتوان گفت از جمله پیامدهای گسترش شبکه‌های اجتماعی آنلاین در زندگی روزمره ایجاد تغییر در عادتهای خبرخوانی و خبریابی کاربران است.
نتیجه جدیدترین پژوهش موسسه تحقیقاتی پیو(PEW) نشان میدهد که ۶۴ درصد بزرگسالان امریکایی عضو فیسبوک هستند، همچنین بخش قابل توجهی یعنی حدود یکسوم آمریکایی‌ها از فیسبوک به‌عنوان منبع خبری استفاده میکنند که این ششمین نوع استفاده کاربران از فیسبوک است.
این درصد برای توییتر کمتر از ۱۰ درصد امریکاییهای بزرگسال را شامل میشود که با توجه به ۱۶ درصد تعداد کل کاربران آن در میان امریکاییها رقم قابل توجهی است.
دنبالکنندگان اخبار در توییتر در جامعه امریکا محدودتر بوده و شامل گروههای جوانتر، تحصیلکردهتر و استفادهکنندگان از اینترنت همراه هستند.
در سالهای اخیر گسترش انواع دستگاههای دیجیتال همراه از یکسو و فراگیر شدن پوشش اینترنت بیسیم در مکانهای عمومی باعث شده دسترسی به شبکه‌های اجتماعی آنلاین در هر لحظه و هر مکان فراهم شود و کاربران بتوانند با دنبال کردن صفحات و پروفایلهای منابع خبری، خبرنگاران و حلقه دوستانشان لحظه به لحظه دنبالکننده اخبار و رویدادهای جاری باشند.
در نتیجه شبکه‌های اجتماعی آنلاین در کنار کارکردهای پرشمارشان به منبعی برای دریافت اخبار و رویدادهای روزانه نیز تبدیل شده‌اند و رقیبی جدید برای رسانههای جمعی محسوب میشوند.
چه نوع اخباری در فیسبوک دنبال میشود؟
آنچنان که از ماهیت فیسبوک قابل پیشبینی است، در صدر اخباری که دنبال میشوند موضوع سرگرمی قرار گرفته است و ۷۳ درصد کاربران دنبالکنندگان این نوع اخبار هستند.
پس از آن به ترتیب موضوعات زیر قرار میگیرند: اخبار مربوط به افراد و رویدادهای مربوط به جماعتی که کاربر به آن تعلق دارد(۶۵ درصد)، ورزش(۵۷ درصد)، دولت محلی و سیاستهایش(۵۵ درصد)، جرائم(۵۱ درصد)، سلامت و بهداشت(۴۶ درصد)، دولت محلی و سیاستهایش(۴۴ درصد)، آب و هوای محلی و ترافیک(۴۲ درصد)، اخبار بینالمللی(۳۹ درصد)، علم و فناوری(۳۷ درصد) و تجارت(۳۱ درصد).
اثرات خبرگیری از فیسبوک بر مصرف سایر رسانهها
دنبال کردن اخبار در فیسبوک، در استفاده خبری از سایر رسانهها نیز تاثیرگذار بوده است. بر این اساس کاربران به دو دسته تمامی بزرگسالان امریکایی (گروه اول) و دنبالکنندگان اخبار از فیسبوک (گروه دوم) تقسیم شده‌اند.
پژوهش نشان میدهد دریافت اخبار از سایر رسانهها در گروه اول بیشتر از گروه دوم است.
بهعبارتی گروه دوم بخشی از نیاز خبریشان را از طریق فیسبوک مرتفع کرده و نیازی به مراجعه به سایر رسانهها نمیببینند.
مثلا بیشترین مصرف رسانهای، مشاهده شبکه‌های تلویزیونی محلی است که در گروه اول ۴۶ درصد و در گروه دوم ۴۲ است.
از سوی دیگر ۲۷ درصد امریکاییها روزنامه میخوانند، ولی این آمار در میان کسانی که اخبارشان را از فیسبوک میگیرند ۲۱ درصد است.
به همین ترتیب استفاده از سایر رسانهها از قبیل تلویزیونهای ملی، تلویزیونهای کابلی، رادیو و غیره نیز در گروه دوم کمتر از گروه اول است.
تعامل کاربران با اخبار روی فیسبوک
مواجهه کاربران فیسبوک با اخبار روزانه از جنس مواجهه آنها با اخبار در تلویزیون، مطبوعات و سایر رسانههای جمعی نیست.
بهعبارت دیگر آنها تنها خواننده نیستند و به شیوههای مختلفی میتوانند با مطالب خبری تعامل داشته باشند. در میان دنبالکنندگان اخبار در فیسبوک، ۱۹ درصدشان غالب اوقات و ۴۰ درصدشان گاهی اوقات، اخبار را «لایک» میزنند یا روی آن نظر میدهند.
حدود ۱۰ درصد کاربران غالب اوقات و ۳۳ درصدشان گاهی اوقات، مطالب خبری را بهاشتراک میگذارند یا لینک میکنند.
حدود ۶ درصد کاربران غالب اوقات و ۲۶ درصدشان گاهی اوقات با سایر کاربران در فیسبوک به بحث و تبادل نظر درباره مطالب خبری مشغول میشوند.
همچنین ۶ درصد کاربران غالب اوقات و ۱۷ درصد کاربران گاهی اوقات بر روی صفحه فیسبوک خبرنگاران و سازمانهای خبری عکس یا ویدئوی خبری قرار میدهند.
بدین ترتیب میبینیم که فرآیند یکطرفه دریافت اخبار روزانه از طریق رسانههای جمعی مانند تلویزیون، رادیو و مطبوعات به فرآیند تعاملی دریافت و اثرگذاری روی اخبار در شبکه‌های اجتماعی آنلاین تبدیل شده است.
ادامه مطلب http://itna.ir/vdccesq1.2bqx18laa2.html