همانطور که در مقدمه گفتیم، موضوع از دو جنبه قابل بررسی است. اولین بحث در رابطه با نحوه‌ی استفاده از گوشی و تبلت و نگه‌داشتن آن در دست است، چرا که برخورد تصادفی انگشت با صفحه نمایش گاهی دردسرساز می‌شود. جنبه‌ی دیگر، استحکام گوشی است که در سقوط ناگهانی، متوجه اهمیت بسیار زیاد آن می‌شویم، گاهی چه زود دیر می‌شود!

حاشیه‌ی کمتر و شکنندگی بیشتر

قبلاً در زومیت به بررسی استحکام گوریلا گلس 3 و یاقوت کبود پرداختیم که هر دو از بهترین محافظ‌های نمایشگر هستند. در مجموع به این نتیجه رسیدیم که شکنندگی چنین پوشش‌هایی زیاد است و در عوض، در برابر خراش بسیار مقاوم هستند. اینکه حاشیه‌ی نمایشگر باریک باشد، احتمال شکسته شدن گوریلا گلس یا یاقوت کبود را افزایش می‌دهد.

علت این است که گوشی‌های 5 اینچی امروزی همگی وزنی بیش از 100 گرم دارند و در هنگام سقوط و برخورد با سطح سخت مثل آسفالت خیابان یا کاشی و موزاییک، نیروی زیادی در مدت زمان کم به گوشی وارد می‌شود. چنین نیروهایی را نیروهای ضربه‌ای می‌گویند که به مراتب بیشتر از نیرویی است که با برخورد به سطح منعطف ایجاد می‌شود. در واقع مدت زمان برخورد عامل تعیین کننده است.

اگر به بررسی بیشتر موضوع علاقه دارید، رابطه‌ی زیر را بررسی کنید:

نیروی ضربه به مراتب بیشتر از وزن گوشی و تبلت است و حتی ممکن است 20 برابر بیشتر باشد

وقتی گوشی به زمین برخورد می‌کند، با سرعتی کمتر از سرعت برخورد مجدداً به بالا پرتاب می‌شود. برای سادگی تغییر سرعت را معادل دو برابر سرعت برخورد با زمین فرض کردیم. زمان برخورد هم به صورت تخمینی یک بیستم ثانیه فرض شده است. با محاسبه‌ی سرانگشتی متوجه می‌شویم که نیروی ضربه برابر با 18 نیوتن یا 1.8 کیلوگرم نیرو است. 18 برابر بیشتر از وزن گوشی! درست به همین علت است که انسان در سقوط روی سطوح سخت، به راحتی دچار شکستگی استخوان می‌شود چرا که نیروی ضربه به مراتب بیشتر از وزن خود شخص است.

بارها و بارها دیده‌ایم که صفحه نمایش گوشی‌ها در برخورد با زمین به بدترین شکل ممکن خرد می‌شود. در مورد گوشی‌هایی که حاشیه‌ی باریکی دارند، نیروی ضربه به جای اینکه روی بدنه‌ی پلاستیکی یا فلزی بنشیند، به محافظه صفحه‌نمایش وارد شده و آن را خرد می‌کند؛ خرد شدن بخشی از صفحه هنگام سقوط، در مورد گوشی‌های ال‌جی جی2 یا جی‌فلکس و نیز گلکسی نوت 3 سامسونگ بسیار محتمل است و در آزمایشات هم ثابت شده است. البته برخی گوشی‌های فلزی مثل آِیفون 5s هم از این نظر آسیب‌پذیر هستند چرا که تنها عامل، حاشیه‌ی بزرگ یا بدنه‌ی مستحکم فلزی نیست.

حاشیه‌ی کمتر معمولاً آسیب‌پذیری را کاهش می‌دهد

اگر حاشیه‌ی صفحه‌نمایش بیشتر باشد، مشکل به کلی حل نمی‌شود چرا که ممکن است ضربه با مقداری کاهش به محافظ صفحه‌نمایش منتقل شود.

بدنه تا حدی منعطف است تا زمان برخورد افزایش و نیروی ضربه کاهش داشته باشد

راه حل کلی این است که در وهله‌ی اول، بدنه‌ی گوشی تا حدی منعطف باشد و سختی زمین را جبران کند. منظورمان به طور دقیق زمان برخورد است که در رابطه‌ی نیروی ضربه، در مخرج کسر قرار دارد و اگر کمتر باشد، مقدار ضربه را افزایش می‌دهد. اگر دو جسم سخت به هم برخورد کنند، طبیعتاً زمان برخورد بسیار کم است و نیروی زیادی در مدت زمان کم به هر دو جسم وارد می‌شود.

بدنه‌ی گوشی‌ها معمولاً از فلزی مثل آلومینیوم یا پلیمرهای مختلف مثل پلی‌کربنات و حتی پلاستیک‌های نرم‌تر ساخته می‌شود که وجه مشترک همه‌ی آنها، انعطاف‌پذیری است.

پس از تغییر شکل دادن بدنه، نیرویی به صفحه نمایش وارد می‌شود که باز هم مقدار آن قابل توجه است. اینجاست که ماده‌ای که بین بدنه‌ی اصلی گوشی و صفحه نمایش قرار دارد، نقش خود را در کاهش نیرو ایفا می‌کند و در نهایت نیروی ضربه در دو مرحله ضعیف می‌شود تا آسیبی به محافظ شکننده‌ی صفحه نمایش، لایه‌ی دیجیتایزر و همچنین خود صفحه نمایش وارد نشود.

در یک طراحی خوب، باید برخی نقاط منعطف باشند و برخی سخت و محکم

طراحی خوب بدنه صرفاً با استفاده از آلیاژهای آلومینیوم یا پلیمرهای مرغوب به پایان نمی‌رسد، اینکه در چه نقاطی و به چه میزان سختی و یا برعکس، انعطاف‌پذیری وجود داشته باشد هم در استحکام گوشی بسیار مهم و تأثیرگذار است.

کیس‌های ژله‌ای و کیف‌های چرمی با انعطاف‌پذیری بالای خود به خوبی ضربات وارد شده به بدنه‌ی گوشی را کاهش می‌دهند یا به اصطلاح مکانیکی دَمپ یا میرا می‌کنند. ضریب دمپینگ لاستیک و پلیمر بسیار بالاست و به همین علت است که در خودرو، ماشین لباس‌شویی و به طور کلی شاسی‌هایی که لرزش سریع و زیادی دارند، به وفور استفاده می‌شود.

سلیقه‌ها متفاوت است

برخی از گوشی‌های کم‌حاشیه چندان زیبا نیستند. البته موضوع بیشتر سلیقه‌ی افراد است که صرف‌نظر از استحکام یا مشکلات نرم‌افزاری، کدام گوشی را ترجیح می‌دهند. مثلاً در تصویر زیر با AQUOS Pad که تبلتی از شارپ است و نیز گوشی AQUOS Phone Mini نگاه کنید:

حاشیه باریک است و به نظر کمی غیرعادی می‌رسد. حتی ممکن است برخی بگویند "چه تلفن زشتی". البته ال‌جی هم رکورددار کاهش حاشیه است اما تصاویر گوشی ال جی Isai FL نشان از طراحی زیباتر محصول دارد. البته طراحی جی3 هم مشابه همین مدل صورت گرفته است:

در آینده احتمالاً گوشی‌ها و تبلت‌ها همگی سبک‌تر و باریک‌تر می‌شوند و حاشیه‌ی صفحه‌نمایش هم کاهش می‌یابد. لذا ممکن است این طراحی برای همه قابل قبول شود.

روند کاهش حاشیه چگونه ادامه می‌یابد؟

شاید اگر مشکل استحکام مطرح نبود، امروز همه‌ی گوشی‌ها حاشیه‌ی زیر 2 میلی‌متر داشتند

ال‌جی و سامسونگ مایل به ادامه‌ی مسیر کاهش حاشیه هستند اما سونی و اچ‌تی‌سی با احتیاط بیشتری گام برمی‌دارند. اپل هم قرار است صفحه نمایش آیفون بعدی را بزرگ‌تر کند و با توجه به شکنندگی بیشتر یاقوت کبود، احتمال اینکه حاشیه‌ی صفحه نمایش بسیار باریک باشد، کمتر است.

بنابراین می‌بینیم که سازندگان مختلف در مورد کاهش حاشیه نظر متفاوتی دارند و فعلاً برای قضاوت زود است. مخصوصاً که موضوع استحکام گوشی یک عامل بازدارنده‌ی مهم است.

درسی از تاریخ طراحی اکسپریاهای سونی

سونی در گوشی Xperia ZL حاشیه را بسیار باریک کرده بود به طوری که صفحه نمایش، 75 درصد از سطح گوشی را دربرگرفته است. اما در Xperia Z2 حاشیه به باریکی گذشته نیست و تنها 69.19 درصد سطح جلوی گوشی به صفحه نمایش اختصاص دارد.

تست سقوط نشان می‌دهد که Xperia Z2 استحکام بیشتری دارد و شاید علت اینکه اچ‌تی‌سی وان جدید یا اکسپریا زی 2 سونی از نظر حاشیه به زیبایی ال‌جی جی3 نیستند هم، افزایش استحکام باشد. 

نگاه دقیق‌تر به پرچم‌دار سونی، اکسپریا زی 2 یکی از راه‌حل‌های افزایش استحکام با وجود حاشیه‌ی کم را روشن می‌کند که البته به آن اشاره کردیم. در این گوشی یک لایه‌ی پلاستیکی دور گوشی را فراگرفته که طبعاً با انعطاف‌پذیری بالای خود، ضربات را به خوبی کاهش می‌دهد. استفاده از مواد مختلف با ویژگی‌های متفاوت در جای‌جای بدنه، راه‌حل موثری است.

 راهکارهای افزایش استحکام گوشی‌های کم‌حاشیه

شاید شما هم برای گوشی خود از کیس ژله‌ای و چرمی استفاده کرده باشید و مشکلی با حاشیه‌ی باریک آن نداشته باشید، اما موضوع این است که مشکل باید به صورت ریشه‌ای حل شود. قرار نیست همیشه از کیس محافظ استفاده کنیم. به علاوه زیبایی گوشی هم با استفاده از کیس، تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.

در هواپیما موادی مثل کامپوزیت کربنی، ساندویچ پنل کربی و کامپوزیت با الیاف فایبرگلس در قسمت‌های مختلف استفاده می‌شود. قسمت جلوی بال‌ها و موتور و نیز پشت موتور به آلیاژهای خوب آلومینیوم و حتی فولاد و تیتانیوم محتاج است.

در گوشی‌ها هم تدریجاً استفاده از مواد کامپوزیتی که بسته به نوع الیاف و جنس رزین، خواص جالبی دارند، بیشتر شده است. کامپیوزیت کربن با استحکام بسیار بالا و انعطاف کمتر در کنار کامپوزیت‌هایی معمولی و منعطف و حتی پلاستیک تقویت شده، یک طراحی خوب و بهینه را شکل می‌دهد.

کامپوزیت‌های متنوع با سختی و نرمی متفاوت برای تقویت بخش‌های مختلف

موتورولا در Droid Razr از کامپوزیت الیاف بسیار مقاوم کولار استفاده کرد که زیبایی خاصی به بدنه‌ی گوشی بخشیده بود. ال‌جی هم در جی3 از ترکیب پلاستیک و فلز استفاده کرده است. پلاستیک تقویت شده استحکام بدنه را افزایش می‌دهد و البته زیبایی بیشتری به آن می بخشد. اینکه راهکار ال‌‎جی تا چه حد موثر است باید در آزمون‌های عملی سنجیده شود اما در مورد اکسپریا زی 2 سونی و حتی اچ‌تی‌سی وان جدید به نظر می‌رسد که استحکام گوشی به خوبی افزایش یافته است.

سنگین‌وزن‌ها آسیب‌پذیری بیشتری دارند لذا گوشی‌های آینده سبک‌تر می‌شوند

موضوع دیگر وزن گوشی است که دقیقاً متناسب با نیروی ضربه است. با پیشرفت‌هایی که در زمینه‌ی تراشه‌ها، بردهای الکترونیکی و از همه مهم‌تر باتری صورت می‌گیرد، وزن گوشی هم کاهش می‌یابد و مشکل ضربه تا حدی حل می‌شود. تصور کنید که شیشه‌ی گوریلا گلس را به تنهایی از ارتفاع زیاد رها کنید. احتمال اینکه در سقوط آسیب نبیند و یا حداقل آسیب کمی متوجه آن شود، زیاد است چرا که وزن آن بسیار کم است و نیروی بزرگی به آن وارد نمی‌شود.

در پایان نظر شما در مورد حاشیه‌ی باریک و کاهش استحکام چیست؟ آیا شما هم از کسانی هستید که گوشی به کرات از دستشان رها می‌شود و ضربه می‌خورد و یا برعکس، حاشیه‌ی باریک را دوست دارید چون به خوبی از وسایل همراه خود محافظت می‌کنید؟ استفاده از کیس‌های محافظ را چگونه می‌بینید؟ آیا کیس محافظ استفاده می‌کنید یا زیبایی گوشی را ترجیح می‌دهید؟