اگرچه قارهی آفریقا به عنوان محلّ مناسبی برای نمایش فناوری ساخت و ساز آسمانخراشهای سر به فلک کشیده به حساب نمیآید، اما بیشک قارهی سیاه به حرکت خود در مسیر رشد و توسعهی هر چه بیشتر ادامه میدهد. در این گزارش با مرور ده آسمانخراش مطرح این قاره، همراه شما خواهیم بود.
واقعیت این است که قارهی آفریقا در مقایسه با آمریکای شمالی در زمینهی احداث سازههای بلند بالا، آنقدرها هم حرفی برای گفتن ندارد و تنها چند شهر این قاره با داشتن آسمانخراش, به اندک شهرتی در سطح جهانی دست یافتهاند. شهرتی که در قیاس با آوازهی شهرهای معروفی همچون نیویورک سیتی یا نیواورلئان در لس اَنجلس، همچون قطرهای در مقابل دریا به نظر میرسد. اما در عین حال نباید فراموش کرد که این شاید تنها آغاز مسیری است که پیشروی به سمت توسعهی این قارهی غنی و سرشار از ذخایر ارزشمند را نوید میدهد.
هم اکنون بلندترین سازهی این قاره، مرکز کارلتون (Carlton) در شهر ژوهانسبورگ است. اما آنگونه که شنیدهها حکایت دارند، سازههای باشکوه و مرتفع دیگری نیز در راهاند. به عنوان مثال میتوان به ساختمانهای "شهر امید" ( Hope City) در کشور غنا اشاره کرد که نمونهای بارز از حضور فناوریهای مدرن مهندسی و معماری در زمینهی شهرسازی در این قاره است. پروژهای که دست کم برای پنجاه هزار نفر ایجاد اشتغال کرده و 12 شرکت معتبر در انجام آن دخیل خواهند بود. عملیات ساخت آن در ماه ژوئن گذشته آغاز شده و به نظر میرسد ظرف دو تا سه سال آینده آمادهی بهره برداری شود.
اگرچه از هم اکنون تا سال 2018 سازههای بلند دیگری نیز در دست احداث است که چشم انداز کلی آفریقا را دگرگون خواهند کرد, در این فهرست به ده سازهی مرتفع کنونی آفریقا تا سال 2013 نگاهی خواهیم داشت.
1. مرکز کارلتون (Carlton Centre)
این سازه که 223 متر (732 پا) ارتفاع دارد، در شهر ژوهانسبورگ در کشور آفریقای جنوبی قرار گرفته است. از زمان احداث تاکنون، مرکز کارلتون برای 39 سال متوالی عنوان بلندترین سازهی قارهی آفریقا را یدک میکشد. در مجموع با داشتن 50 طبقه، این آسمانخراش در شمار سازههای جالب و مراکز تجاری باشکوه آفریقای جنوبی قرار گرفته است. هر چند به نظر میرسد که این عنوان چندان هم جاودان باقی نمانده و با احداث سازههای بلند دیگر، جایگاه کنونی مرکز کارلتون به زودی توسط رقبا اشغال خواهد شد.
2. مسجد حسن دوم ( Hassan II)
این مسجد که در زبان عرب مسجد " الحسن الثانی" خوانده میشود، در شهر کازابلانکا و در کشور مراکش واقع شده است. ارتفاع منارهی این مسجد از سطح زمین حدود 210 متر ( 689 فوت) برآورد میشود. عملیات ساخت این بنا در سال 1993 به پایان رسیده و عنوان هفتمین مسجد بزرگ جهان و بزرگترین مسجد مراکش و قارهی آفریقا را به خود اختصاص داده است. منارهی این مسجد 60 طبقه دارد و در بام آن لیزری قرار گرفته که شعاع نور آن رو به سوی مکه است.
3. مجموعه آپارتمانهای پونته سیتی، (Ponte City)
دیگر ساختمان بلندی که در شهر ژوهاسنبورگ قرار گرفته، آسمانخراش پونته سیتی است که 173 متر (567.6 پا ) بلندی دارد. این سازه بلندترین آسمانخراش مسکونی قارهی آفریقا است. زمانی که ساخت این سازه به پایان رسید، به عنوان یکی از رویاییترین مناطق با چشماندازی تماشایی رو به شهر ژوهانسبورگ مورد توجه قرار گرفت. به علاوه، این آسمانخراش بسیار پرجمعیت است و روی دیوارهای طبقات فوقانی تابلوهای تبلیغاتی متعددی به چشم میخورد. با این حال، این آپارتمان بعدها به مرکزی برای جرم و جنایت تبدیل شد و به صورت زبالهدانی در آمد.
4. مرکز باهیا، (Bahia)
مرکز باهیا متشکل از 4 برج سی طبقه متشکل از مرکز خرید و هتلی با 500 اتاق است. این مجموعه ساختمانی که در شهر "وهران" (Oran) و در کشور الجزایر واقع شده، 530 پا بلندی دارد. ارتفاعی که آنها را به چهارمین آسمانخراش بلند قارهی آفریقا تبدیل کرده است.
5. برج نایتل، (Nitel)
این برج در شهر لاگوس (Lagos)، در کشور نیجریه ساخته شده و 160 متر ارتفاع و 32 طبقه دارد. بخش فوقانی این برج به شرکت ارتباطات نایتل اختصاص یافته است. همچنین روی بام این برج، سازهای به شکل فانوس دریایی قرار گرفته که برای هدایت کشتیها در بندر لاگوس مورد استفاده قرار میگیرد. این برج، بلندترین سازهی حال حاضر کشور نیجریه و غرب آفریقا است.
6. برج مرمری، (Marble Tower)
سومین سازهی مسکونی شهر ژوهانسبورگ که در فهرست ده سازهی مرتفع آفریقا قرار گرفته، برج مرمری است که 152.1 متر (499 پا) ارتفاع و 32 طبقه دارد، همچنین یک پارکینگ طبقاتی (هشت طبقه) دارد که به آن متصل شده است. این برج که در سال 1973 احداث شده در مرکز تجاری این شهر واقع شده است. این برج به عنوان ساختمان اداری مورد استفاده قرار میگیرد.
7. مروارید، (Pearl Dawn or The Pearls)
این برج نیز با 152 متر ارتفاع همراه و همتراز برج مرمری قرار گرفته است، اگرچه این آسمانخراش تنها 31 طبقه دارد. آپارتمانهای واقع در این برج، انتخاب مناسبی برای زندگی در کشور آفریقای جنوبی است. این اولین سازهی فهرست ما است که در ایالت کوازولو- نِتال (Kwazulu- Natal) قرار گرفته است.
8. ساختمان بانک ذخیرهی آفریقای جنوبی
این بانک که در شمار مهمترین بانکهای کشور آفریقای جنوبی قرار دارد، با 150 متر( 492 پا) ارتفاع و 38 طبقه در جرگهی بلندترین سازههای این کشور نیز جای گرفته است. این سازه به دنبال تصمیم پارلمان کشور آفریقای جنوبی برای تأسیس بانک مرکزی و سهولت انجام نقل و انتقالات مالی و در پاسخ به وضعیت به وجود آمده در جریان جنگ جهانی دوم، در دهم آگست سال 1920 تأسیس شد. این چهارمین بانک مرکزی تأسیس شده در خارج از ایالات متحدهی آمریکا و اروپا است.
9. 88 On Field
این آسمانخراش که در شهر دوربان (Durban) واقع شده ، 147 متر معادل 488 پا ارتفاع دارد. نام اصلی این سازه در اصل " 362 خیابان غربی" است. اما بعداً نام آن تغییر کرد، چرا که از دسترسی مناسبی به هر دو خیابان فیلد و خیابان غربی برخوردار است. این آسمانخراش هم به عنوان مرکز تجاری و هم اداری مورد بهره برداری قرار گرفته است.
10. ساختمان وزارت امور خارجه
ساختمان وزارت امور خارجهی جمهوری عربی مصر، عنوان دهمین سازهی بلند آفریقا را از آن خود کرده است. ساخت این سازه که 143 متر ارتفاع دارد، حدود 127 میلیون پوند (مصری) هزینه در برداشته و در شهر قاهره ساخته شده است. از سطح زمین این سازه دارای 39 طبقه است، اما در مجموع با احتساب طبقات واقع در زیرزمین، یک آسمانخراش 42 طبقهای است. ساخت آن در سال 1994 به پایان رسید.
این فهرست قطعاً دست نخورده باقی نخواهد ماند. اگرچه امروز ظاهر و امکانات کلی آسمانخراشهای اغلب شهرهای آفریقا، قابل قیاس با استانداردهای معمول کشورهای پیشرفته نیست، اما با برنامههای بلندپروازانهای که بسیاری از کشورهای آفریقایی درپی اجرای آن هستند، شاید در آیندهای نه چندان دور، شاهد نسل جدیدی از آسمانخراشها در این قارهی محروم اما غنی باشیم.