X37-B لقب فضاپیمای نظامی نیروی هوایی ایالات متحده است که به تازگی با گذراندن ماموریت سری خود پس از حدود ۲ سال با موفقیت به زمین بازگشته است. جزئیات و اهداف این ماموریت طولانی مدت جزو اسناد طبقهبندی شده قرار گرفته است اما طبق گزارشات منجمان آماتور این فضاپیما در مدار بسیار پست با فاصلهی ۳۵۰ کیلومتر از زمین در دامنهای از ۴۳.۵ درجه شمال تا ۴۳.۵ درجهی جنوب عرض جغرافیایی در حرکت بوده است که به معنای رصد خاورمیانه، افغانستان، آفریقا، جنوب شرق آسیا و آمریکای لاتین است. همراه باشید تا با این سفینهی نظامی بیشتر آشنا شوید.
جمعهی گذشته فضاپیمای نظامی X-37B در ساعت ۱۲:۲۴ دقیقه به وقت محلی پس از ماموریت بیسابقهی ۶۷۵ روزه، در پایگاه واندنبرگ کالیفرنیا به زمین نشست.
بسیار مفتخرم که با همکاری تیمی توانستیم سومین فرود ایمن را تجربه کنیم. برای همهی ما از اپراتورهای فضاپیما تا مهندسان و مدیریت فرودگاه موفقیت در این ماموریت منحصر به فرد باعث غرور و افتخار است.
اینها بخشی از سخنرانی کرنل کیت بالتز پس از فرود موفقیت آمیز X-37B است که نشان دهندهی اهمیتی است که این سفینه برای ارتش آمریکا دارد. طبق اطلاعات منتشر شده این فضاپیما نسخهای مینیاتوری از شاتل فضایی بازنشستهی ناسا است و همانند شاتل به صورت عمودی به فضا پرتاب میشود و با سر خوردن بر روی هوا به زمین باز میگردد. وظیفهی انتقال این سفینه به فضا بر عهدهی موشک اطلس ۵ قرار گرفته است. اینفوگرافیک زیر قسمتی از اطلاعات منتشر شده در مورد این فضاپیما را به شما ارائه خواهد نمود.
شاتل مینیاتوری رباتیک
نیروی هوایی ایالات متحده ۲ فروند فضاپیمای X-37B در اختیار دارد که هر ۲ توسط بخش فانتوم شرکت بوئینگ طراحی و ساخته شدهاند. این ۲ فضاپیما مجموعا در ۳ ماموریت که به نامهای (OTV-1 ، OTV-2 و OTV3) شناخته میشوند، شرکت داشتهاند. OTV مخفف واژهی Orbital Test Vehicle یا حامل آزمایشی مداری است. ابعاد این فضاپیما ۸.۹ در ۲.۹ متر و فاصلهی ۲ بال آن از یکدیگر ۴.۵ متر است. با این حجم فشرده هر ۲ فروند X-37B میتوانند در محفظهی بار شاتل فضایی به راحتی جای بگیرند.
آخرین تکنولوژیهای فضایی در بدنهای به اندازهی یک کامیونت جای گرفته است.
OTV-1 در مهرماه سال ۱۳۸۹ شروع شد و در آذرماه همان سال پس از ۲۲۵ روز قرارگرفتن در مدار به پایان رسید. ماموریت OTV-2 که با X-37B متفاوتی انچام میشد در اسفندماه سال ۱۳۸۹با پرتاب سفینه به فضا شروع شد و به مدت ۴۶۹ روز گردش به دور زمین طول کشید. OTV-3 رکورد ماموریت قبلی این فضاپیما را ۲۰۰ روز افزایش داد، ۲۰ آذر ۱۳۹۰ این فضاپیما سطح زمین را ترک کرد و جمعهی پیش پس از ۲۲ ماه در پایگاه هوایی واندربرگ کالیفرنیا به زمین بازگشت.
آزمایش فناوریهای فضایی
پنهان کاری در مورد X-37B گمانه زنیها در مورد این فضاپیما را افزایش میدهد. برخی عقیده دارند این فضاپیما حامل سلاحی برای غیرفعال کردن و یا حتی دزدیدن ماهوارههای دیگر کشورها است، اما نیروی هوایی آمریکا اصرار دارد که X-37B فقط بستری برای آزمایشهای فناوری در فضا است. طبق اسناد رسمی منتشر شدهی نیروی هوایی هدف اصلی از پرتاب X-37B شامل ۲ بخش است، ابتدا ارتقا فنآوری ساخت سفینهای که قادر به بازگشت به زمین و پرواز مجدد است و پیشرفت این کشور در عصر فضا و سپس آزمایش نمونههایی خاص در فضا و بازگرداندن آنها به زمین.
تصویر خیالی از فعالیت X-37B در مدار زمین
تکنولوژیهایی که در این عملیاتها مورد بررسی قرار میگیرند عبارتند از هدایت ناوبری و کنترل سیستمهای حفاظتی حرارتی، تکنولوژی استفاده از دستگاههای الکترونیک هدایت خودکار هوایی، سازههای قادر به تحمل درجهی بالای حرارت و عایق سازی فشرده دستگاهها با قابلیت استفادهی مجدد. همچنین سیستمهای پرواز الکترومکانیکی بسیار سبک وزن و پرواز مداری مستقل شامل خروج از یک مدار و ورود به مدار دیگر بخشی از تکنولوژیهاییست که با استفاده از این فضاپیما بهینه شده و پیشرفت خواهد کرد.
X-37B همانند شاتل فضایی با سّر خوردن بر روی هوا به زمین باز میگردد، عایقبندی حرارتی از مشکلترین قسمتهای ساخت هر سفینهایست.
متخصصان نیز کم و بیش با اهداف یاد شده موافق هستند، به گفتهی آنها X-37B انقدر بزرگ نیست و قابلیت مانورپذیری مناسبی ندارد که بتواند ماهوارههای کشورهای دیگر را از مدار بدزدد اما میتواند حامل نوعی از تکنولوژی هوشمند نظارتی-شناسایی (ISR) برای اهداف مشخص از فضا باشد.
X-37B در محفظهی ائرودینامیک در دماغهی موشک اطلس ۵ قرار میگیرد.
نمای خارجی محفظهی حمل بار اطلس ۵
پنهان کاری زیادی که در مورد ماموریتهای این فضاپیما صورت میگیرد احتمال ارتباط این عملیاتها را با آژانس شناسایی ملی ایالات متحده افزایش میدهد، شاید آزمایش و بهبود تکنولوژی سنسورها و یا تکنیکهای جدید برای این مرکز از اهداف X-37B باشد. منجمان آماتور این فضاپیما را در مدار ۴۳.۵ درجهی شمال عرض جغرافیایی تا ۴۳.۵ درجهی جنوب عرض جغرافیایی و در فاصلهی ۳۵۰ کیلومتری از سطح زمین رصد کردهاند. قرار گرفتن در این مدار احتمال جاسوسی از روسیه را کمرنگ میسازد اما X-37B را در منطقهای قرار میدهد که بتواند از خاورمیانه و افغانستان تا آفریقا، آمریکای لاتین و مناطق جنوب شرقی آسیا را پوشش دهد. به گفتهی نیروی هوایی ایالات متحده چهارمین ماموریت X-37B در سال ۲۰۱۵ شروع خواهد شد.
اطلس ۵
Atlas V یکی از موشکهای یکبار مصرف خانوادهی اطس است که توسط لاکهیدمارتین-بوئینگ ساخته میشود. در طبقهی اول موتور روسی آردی-۱۸۰ با سوخت نفت سفید و اکسیژن مایع نیروی پرتاب را تامین میکند و سپس طبقهی بالایی یا سناتور با موتور آمریکایی آرال-۱۰ و سوخت هیدروژن و اکسیژن مایع عملیات پرتاب را ادامه میدهد.
در OTV-3 سفینهی نظامی درون مخزنی به قطر ۵ متر در دماغهی موشک اطلس ۵ قرار گرفت.
در ۲۰ آذرماه سال ۱۳۹۰ عملیات OTV-3 با پرتاب از ایستگاه کیپ کانورال نیروی هوایی آمریکا شروع شد.
و سرانجام X-37B از آخرین ماموریتش در پایگاه والدنبرگ کالیفرنیا فرود میآید.