شاید توسعهدهندگان لینوکس هنوز هم در پی گسترش مرزهای سیستمعامل خود در دنیای دسکتاپ باشند، اما با نگاهی به اطرف میتوان به این نتیجه رسید که لینوکس در همه جا حضور دارد. نگاهی به گجتها و محصولات نمایش داده شده در CES 2015 به روشنی گویای این موضوع است.
همچون سنت هر سالهی دنیای فناوری، بار دیگر در نخستین روزهای سال میلادی، لاسوگاس میزبان برترین کمپانیهای فناوری از گوشهگوشهی جهان بود تا آخرین دستاوردها و فناوریهای موجود به نمایش گذاشته شوند. نکتهای که در مورد گجتها و محصولات حاضر در این نمایشگاه به وضوح روشن بود، گستردگی استفاده از لینوکس در زیر پوست این گجتها بود. برای مثال میتوان به Compute Stick اینتل اشاره کرد که نسخهای از ابونتو را در قالب کامپیوتری کوچک در اختیار کاربران قرار میداد. البته این محصول مشتی از خروارها محصولی بود که مبتنی بر لینوکس در نمایشگاه به معرض تماشا گذاشته شده بودند.
دانگل Compute Stick اینتل مبتنی بر لینوکس
یکی از محصولاتی که در غرفهی اینتل خودنمایی میکرد، دانگل سختافزاری مشابه کرومکستی بود که اینتل آن را Compute Stick نام نهاده بود. این دانگل سختافزاری قابلیت اتصال به تلویزیون یا مانیتور را از طریق پورت HDMI داشته و میتوان پس از اتصال از آن به عنوان یک کامپیوتر استفاده کرد. هرچند محصولات مشابه دیگری نیز چون کرومکست، فایر تیوی استیک یا دانگل استریم روکو در بازار وجود دارند، اما هیچیک چون کامپیوت استیک اینتل تجربهی کار با یک سیستم مبتنی بر معماری x86 را در اختیار کاربران قرار نمیدهند. کامپیوت استیک اینتل یک کامپیوتر x86 است که از اینرو امکان اجرای ویندوز ۸.۱ و لینوکس را میسر کرده است. نسخهی لینوکس بهدلیل بهرهگیری از مشخصات پایینتر، قیمت کمتری دارد. اینتل نسخهی لینوکس را با برچسب قیمت ۸۹ دلاری روانهی بازار خواهد کرد، در صورتی که نسخهی ویندوز با قیمت ۱۴۹ دلار به فروش خواهد رسید.
محصولات مشابهی نیز در CES به نمایش گذاشته شده بودند. برای مثال میتوان به Genuine Intel از یک کمپانی چینی اشاره کرد که آن نیز از طریق HDMI به تلویزیون یا مانیتور متصل شده و امکان استفاده از یک کامپیوتر ویندوزی یا لینوکس را در اختیار کاربر قرار میداد. با توجه به اینکه قیمت نسخهی لینوکس این محصولات بسیار پایینتر بوده و خود سیستمعامل لینوکس نیز بهدلیل انعطافپذیری بیشتر، کاربردیتر است، احتمال موفقیت این محصولات مبتنی بر لینوکس بسیار بیشتر از نمونههای ویندوزی است.
همه چیز مبتنی بر لینوکس شده است
محصولاتی چون کامپیوت استیک که از طریق پورت HDMI امکان استفاده از یک کامپیوتر لینوکسی را در اختیار کاربران قرار میدهند در کنار کرومبوکها و گوشیهای اندرویدی، محصولاتی هستند که میتوان به روشنی حضور لینوکس را در آنها لمس کرده و نشانهای از این سیستمعامل را روی آنها دید. اما حضور لینوکس در سایر محصولات موجود که تعداد آنها کم نیست همچون سایهای است که کل دنیای فناوری را در سیطرهی خود قرار داده است.
در ظاهر بهنظر میرسد که مرز لینوکس تنها به درصد اندک این سیستمعامل در پیسیها محدود میشود، اما با توجه بیشتر و کنار زدن لایههای ظاهری انواع سیستمها میتوان به این نتیجه رسید که لینوکس در همه جا حاضر است. برای مثال تلویزیون هوشمند پاناسونیک مبتنی بر سیستمعامل فایرفاکس است که این سیستمعامل نیز بر پایهی لینوکس بنبا شده است. تمام کنسولهای بازی اندرویدی که از جملهی آن میتوان به کنسول بازی Forge TV کمپانی Razer اشاره کرد، از کرنل لینوکس استفاده میکنند. سامسونگ نیز با تغییر سیستمعامل تلویزیونهای خود و استفاده از تایزن، کرنل لینوکس را مورد استفاده قرار داده است؛ البته در این بین نباید ساعتهایهوشمند تایزنی سامسونگ را نیز از یاد برد. بههمین ترتیب میتوان به WebOS الجی اشاره کرد که این کمپانی کرهای در ساعتهایهوشمند و همچنین تلویزیونهای هوشمند خود از آن استفاده میکند. به بیان بهتر تمام محصولات موجود در بازار که مبتنی بر اندروید توسعه یافتهاند، براساس لینوکس توسعه یافته و جزو گجتهای لینوکسی به شمار میروند.
با اشاعهی استفاده از انواع گجتهای پوشیدنی در کنار توسعهی بیش از پیش اینترنت اشیا، خواهیم دید که مرزهای لینوکس گستردهتر از پیش خواهند شد. حتی روباتها نیز از این امر مصون نیستند و شماری از روباتهای مورد استفاده در صنعت و تجارت و حتی برخی از نمونههای مفهومی، مبتنی بر لینوکس توسعه یافتهاند. در آینده نیز استفاده از سیستمعاملهای مخصوص سیستمهای توکار کنار گذاشته شده و لینوکس حرف اول را در حوزهی روباتها خواهد زد. در حال حاضر گوگل در خودروی بدون رانندهی هوشمند خود نیز از توزیع اوبونتو لینوکس استفاده میکند.
مایکروسافت با علم به این موضوع در حال توسعهی ویندوز برای اینترنت اشیا است که برخلاف نسخههای پیشین این سیستمعامل فارغ از گواهی و بصورت رایگان عرضه خواهد شد. اما لینوکس در جبههی خود با وجود بازیگران قدرتمندی چون اندروید بسیار جلوتر از سایر رقبا حرکت میکند.
لینوکس سنتی روی دسکتاپ چندان موفق نیست
تنها حوزهای که لینوکس نتوانسته موفقیت چشمگیر یا به بیان بهتر محبوبیت بالایی را کسب کند، استفاده از این سیستمعامل در دسکتاپها است. با جستجوی کوتاهی در اینترنت میتوان به این نتیجه رسید که لینوکس در زمینهی استفاده در سرورها از محبوبیت بالایی برخوردار است. به واسطهی سیستمعامل اندروید نیز لینوکس سهم چشمگیری در بازار گجتهای موبایل دارد، از اینرو لینوکس پیش از این بازار موبایل را به تصرف خود درآورده است. تبلتها نیز وضعیت مشابهی دارند.
بهنظر میرسد سال ۲۰۱۵ را باید سال لینوکس در تلویزیونهایهوشمند بدانیم. همچنین گسترش استفاده از ابزارها و لوازم خانگیهوشمند مبتنی بر بسترهای توسعه یافته توسط لینوکس نیز گسترهی این سیستمعامل را بسیار بالا برده است. علاوه بر توزیعهای مختلف لینوکس، این سیستمعامل در ظاهر دیگری نیز روانهی بازار شده که رفته رفته محبوبیت آنها افزایش مییابد. این ظاهر جدید همان سیستمعامل کروم است که گوگل با همکاری کمپانیهای تولیدکنندهی سختافزار در قالب کرومبوکهای ارزان قیمت روانهی بازار میکند. با توجه به موارد عنوان شده، میتوان سال ۲۰۱۵ را سالی خواند که لینوکس گسترهی خود را بیش از پیش افزایش میدهد.