در طول هشت سال گذشته بنیاد Pathe* در پاریس در حال همکاری با آرشیتکت برندهی جایزه Pritzker** رنزو پیانو (Renzo Piano) بوده است، که مسئولیت طراحی و ساخت قرارگاه و دفتر جدید این بنیاد در شهر پاریس را برعهده داشته است. برای آشنایی بیشتر با این سازهی جالبتوجه، با ما همراه شوید.
هم اکنون عکسهایی از این بنا که قرار است در سپتامبر امسال (اواخر تابستان) و با شکوه هر چه تمامتر افتتاح شود منتشر شده، که ناخودآگاه عبارت"حضور غیر منتظره" را به ذهن بیننده متبادر میکند؛ چرا که به نظر میرسد این سازهی انحنا دار و عجیب، بزور خود را درمیان بخشی از ساختمانهای تاریخی شهر پاریس جا کرده است.
پیانو در مورد این شاهکار جدید خود میگوید:
شکل و نمای کلی این بنا به گونهای است که گویی مشغول یک محاوره دراماتیک و خاص با ساختمانهای اطراف خود است. در نگاهی دیگر، ساخت این بنا تلاشی است برای تغییر در حال و هوای حاکم بر محیط.
این بنا که تقریباً در میان ساختمانهای دور و اطراف خود پنهان شده، دفتر و قرارگاه جدیدی است که میراث این بنیاد در زمینهی صنعت سینما و فیلمبرداری را ارج مینهد. در داخل این بنا علاوه بر فضاهای اداری، یک فضای نمایشگاهی شامل آرشیو فیلم و همچنین یک اتاق نمایش فیلم با ظرفیت 70 صندلی نیز تعبیه شده است. اگر از بیرون به آن بنگریم بیشتر یادآور یک آرمادیلوی غولآسا است که گوشهای جا خوش کرده است.
در کل این مسئله که ساختمانی با طراحی مدرن و عجیب را در دل یک بلوک از سازههای تاریخی شهر جا داد، به منزلهی فراهم آوردن فرصتی برای تغییر فضای موجود در محیط بوده و قابل تقدیر است. حجمی درخشان و شناور در میان یک محوطهی محصور که تنها روی تعداد اندکی پشتیبان و نگهدارنده جا خوش کرده است.
این ساختمان درست در جایی بنا شده که در اواسط دههی اول قرن بیستم (بیش از یک قرن پیش) یکی از اولین سالنهای سینمای پاریس در آنجا واقع شده بود. برای ساخت این بنا دو ساختمان قبلی تخریب شدند. بخش فوقانی این بنا دارای تعدادی فضای ادارای است که به لطف طراحی خاص، غرق در نور و روشنایی روز هستند. این ساختمان جدید شیشهای، در ابعادی کوچکتر ساخته شده تا به گفته طراحان، وضعیت دسترسی ساکنان ساختمانهای اطراف به روشنایی و جریان هوا بهبود یابد.
از زمانی که پیانو کار ساخت این بنا را در دل دیگر بناهای تاریخی شهر آغاز کرد، این پروژه در پی فرصتی بود تا بافت تاریخی یکنواخت و فضای موجود این ناحیه را اندکی تغییر داده و روحی تازه در آن بدمد. از سطح خیابان، عابران پیاده تنها بخشی از گنبد گلخانه مانند این بنا را شاهد خواهند بود که از بناهای اطرافش پیشی گرفته و گویی در هوا شناور است.
*بنیاد Pathe: نام یک مؤسسه تجاری فرانسوی است که توسط برادران پتی و در سال 1896 بنیان نهاده شد. در اوایل قرن بیستم این بنیاد به عنوان بزرگترین شرکت تجهیزات و تولید فیلم جهان شناخته میشد. امروزه این گروه همچنان در زمینهی تولید و توزیع فیلم، فعال بوده و دارای شبکههای تلویزیونی و سالنهای سینمای متعددی هستند.
** جایزهی Pritzker : جایزهای است که هرساله از سوی بنیاد هایت (Hyatt) به یک معمار زنده اِعطاء میگردد. این جایزه در سال 1979 توسط "جی اِی پریتزکر" (J.A. Pritzker)، پایهریزی شده و هم اکنون توسط این خانواده ثروتمند، مدیریت میشود.