یادگیری عمیق که یکی از شاخه‌های یادگیری ماشین است که براساس یادگیری نمایش داده‌ها بنیان نهاده شده. گوگل در سال 2011 فعالیت در این حوزه را با راه‌اندازی Google Brain آغاز کرد که در روز‌های ابتدایی سال جاری میلادی نیز با خرید کمپانی DeepMind گامی فراتر در این حوزه برداشت. اما کمپانی چینی بِیدو نیز که به گوگل چین معروف است، در این حوزه به فعالیت می‌پردازد.

اما فعالیت بِیدو در این زمینه تا چه حد جدی است؟ در ماه می سال جاری میلادی این کمپانی اندرو ان‌جی،  یکی از سرشناس‌ترین محققین در زمینه‌ی هوش‌مصنوعی را که کار خود را در پروژه‌ی Brain گوگل آغاز کرده بود، به استخدام خود درآورد. ان‌جی علاوه بر فعالیت در بیدو، موسس یک استارت‌اپ موفق با نام Coursera است.

با اضافه شدن ان‌جی به بیدو، تلاش‌های این کمپانی در زمینه‌ی یادگیری عمیق نیز سرعت دو چندانی گرفته است.رابین‌لی، مدیرعامل کمپانی بیدو در جریان کنفرانس مربوط به ارائه‌ی گزارش مالی سه‌ماهه‌ی دوم سال جاری میلادی از افزایش سرمایه‌گذاری در زمینه‌ی یادگیری عمیق خبر داد و همچنین خبر از تاثیر استفاده‌ی کوتاه‌مدت از این فناوری در بالا رفتن بهره‌وری و  همچنین بازگشت سریع سرمایه داد. ضمناً وی اظهار امیدواری کرد تا استفاده از یادگیری عمیق در بیدو منجر به تغییرات گسترده‌ای در سرویس‌ها و خدمات کمپانی شود.

کای یو، رئیس استودیوی تحقیقات یادگیری عمیق در بیدو، در اظهار نظری تنها دو کمپانی گوگل و بیدو را دارای توانایی لازم برای توسعه‌ی سیستم‌های بزرگ مبتنی بر یادگیری ماشین به‌منظور استفاده در کاربردهای مختلف عنوان کرده است که این توانایی رابطه‌ی مستقیمی با پیچیدگی این فناوری و همچنین میزان سرمایه‌گذاری کمپانی‌ها برای توسعه این فناوری دارد.

مطمئناً استفاده از فناوری یادگیری عمیق منجر به پیش برد تجارت بیدو خواهد شد. اما شاید اصلی‌ترین سوال کاربران در مورد این فناوری در مورد تاثیرگذاری بکارگیری آن از جانب کمپانی‌ها باشد.

یکی از کاربردهای این فناوری تاثیر مستقیم آن روی تجربه‌ی کاربران است. تاثیر مستقیم روی تجربه‌ی کاربری به‌معنای بهتر شدن کیفیت شناسایی صدا، شناسایی تصاویر و همچنین جستجوی تصاویر خواهد بود، اما اصلی‌ترین و پرکاربردترین مورد که فناوری یادگیری عمیق روی آن تاثیر خواهد گذاشت، بالا رفتن ارتباط نتایج یافته شده با موضوع در حال جستجو است که در مورد عباراتی با طول بیشتر موثرتر خواهد بود.

علاوه بر بهبود سرویس‌های ارائه شده به کاربران، استفاده از یادگیری عمیق منجر به بالارفتن درآمد کمپانی‌ها نیز خواهد شد. با توجه به اینکه درصد بالایی از درآمدهای بیدو از راه تبلیغات آنلاین است که در این صورت با به‌کار گرفتن فناوری یادگیری عمیق تبلیغات نمایش داده شده نیز بصورت کاملاُ مرتبط پیش روی کاربران قرار خواهد گرفت که در این صورت اثرگذاری آن افزایش خواهد یافت.

فراتر از جستجو

با وجود استفاده از فناوری یادگیری عمیق، بیدو تنها یک موتور جستجوی ساده نیست. با توجه به رشد روزافزون استفاده از تلفن‌های‌هوشمند و همچنین تبلت‌ها، مخصوصاً در کشوری چون چین که هم‌اکنون با پیشی گرفتن از پی‌سی‌ها رتبه‌ی نخست گجت‌ها برای اتصال به اینترنت دارد، یادگیری عمیق اهمیتی دوچندان مخصوصاً در رابطه‌ با تصاویر پیدا می‌کند.

رشد قابل‌ملاحظه‌ی استفاده از تلفن‌های‌هوشمند منجر به بالارفتن حجم تصاویری شده که کاربران بین خود در حال ردو بدل کردن هستند، علت این امر نیز استفاده از دوربین تلفن‌های‌هوشمند و تبلت‌های به‌منظور تصویربرداری و در نتیجه اشتراک‌گذاری و ارسال آن به سایرین است.

داده‌های موجود در هر تصویر دارای ارتباط با علایق و همچنین روحیات کاربران است، به بیان بهتر در صورتی که به بررسی محتوای یک تصویر بپردازیم، روحیات و علایق افراد را به‌راحتی درک خواهیم کرد.

شناسایی تصاویر یکی از حوزه‌هایی است که بیدو به پیشرفت خود در آن می‌بالد. Yu در جریان کنفرانس مربوط به ارائه‌ی گزارش مالی سه‌ماهه‌ی اخیر اعلام کرد که بیدو قادر است تصاویر را بهتر از گوگل شناسیی نماید و استناد وی به انجام ارزیابی‌هایی است که این کمپانی به انجام رسانده است. در 68 موارد بیدو عملکرد بهتری در مقایسه با گوگل داشته است، در حالی که در ۱۴ درصد کفه‌ی ترازو به نفع گوگل سنگین‌تر است. همچنین در ۱۸ درصد نیز شاهد برابر وضعیت هر دو کمپانی هستیم.

Yu همچنین اعلام کرد که بیدو درنظر دارد تا با استفاده از یادگیری عمیق دستیارصوتی هوشمندی را برای تلفن‌های‌هوشمند توسعه دهد. سیستمی که قادر به شناسایی و تفسیر و درک اتفاقات مختلف باشد.

ما می‌خواهیم سیستمی را توسعه دهیم که همچون انسان‌ها دارای قوه‌ی درک باشد و سپس با استفاده از این سیستم تلفن‌هوشمند کاربران را به ابزاری قدرتمند تبدیل کنیم، بطوریکه تلفن‌هوشمند تبدیل به دستیار شخصی کاربران شود. دستیار شما قادر است همه‌ی آن چیزی را ببیند که شما می‌بینید. در نتیجه تمامی اطلاعات مورد نیاز شما را در اختیار قرار خواهد داد. تمامی سرور‌های ابری، اینترنت تبدیل به مغز دوم کاربران خواهد شد که با استفاده از دستیار هوشمند تلفن در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.

داده‌های بزرگ

 وجود سیستم‌های مبتنی بر فناوری یادگیری عمیق به وجود حجم بزرگی از داده‌ها وابسته است و داده‌ها آن‌هم در مقیاس‌های بزرگ چیزی است که موتورهای جستجو آن را در حجم بسیار گسترده‌ای در اختیار دارند و میزبان بخش اعظمی از جستجوهای کاربران هستند.

Zhang Tong، مدیر آزمایشگاه‌ داده‌های حجیم بیدو در سخنانی اهمیت استخراج اطلاعات صحیح و دقیق را از حجم عظیمی از داده‌ها بسیار مهم عنوان کرده است که توانایی این کمپانی در انجام این امر آن را در رده‌ی کمپانی‌های بزرگی چون گوگل، مایکروسافت و فیس‌بوک قرار داده است.

اما چگونه داده‌های حجیم نتایج مناسبی را برای کاربران به ارمغان می‌آورند؟ ژانگ ساخت مدلی مناسب برای استخراج داده‌ها را مهم‌تر از داده‌های موجود می‌داند.

می‌توان رفتار کاربران در قبال داده‌ها را مشاهده کرد. می‌توان با زیر نظر گرفتن رفتار کاربران با داده‌ها مدلی مناسب را برای استخراج داده‌ها ایجاد کرد. ما در بیدو با حجم گسترده‌ای از داده‌ها و در نتیجه با کاربران بسیاری روبرو هستیم که از این‌رو باید با احتساب بخش بزرگی از داده‌ها به پیش‌بینی آنچه کاربران دوست دارند یا در نظر دارند که ببینند، بپردازیم.

برای نمایش اینکه بیدو با استفاده از داده‌های بزرگ چه کارهایی را می‌تواند انجام دهد، این کمپانی با استفاده از یک نقشه الگوی مهاجرت و سفر کاربران خود را در طول تعطیلات سال نوی چینی به نمایش گذارده است که در واقع بزرگ‌ترین سفر دسته‌جمعی در جریان تعطیلات در یک کشور است. همچنین اخیراً این کمپانی نقشه‌های تعاملی دیگری را نیز در اختیار کاربران قرار داده که با استفاده از آن می‌توان به گستردگی بیماری‌هایی چون آنفولانزا، هپاتیت یا بیماری‌هایی که از طریق ارتباط جنسی در چین گسترش یافته‌اند، پی‌برد. لازم‌به‌ذکر است که این سیستم قهرمانی تیم ملی آلمان در جام‌جهانی را نیز به‌درستی پیش‌بینی کرده بود.

ژانگ در مورد پیش‌بینی چنین اظهار نظر کرده است:

پیش‌بینی یکی از راه‌هایی است که قابلیت‌های داده‌های استخراجی از حجم بزرگ اطلاعات را نشان می‌دهد.

پروژه‌های روباتیک

همانطور که می‌دانید گوگل تلاش‌هایی را نیز در جهت تولید خودورهای هوشمند بدون راننده و همچنین تولید نسل جدیدی از روبات‌های هوشمند به کار گرفته است که تمامی این دستاوردها تنها با استفاده از قدرت یادگیری ماشین از میان داده‌های بزرگ امکان‌پذیر است، یعنی روبات‌ها قادر خواهند بود تا با استفاده از حجم عظیمی از داده‌هایی که در اختیار دارند و همچنین درک اتفاقاتی که در پیرامونشان رخ می‌دهد، عکس‌العمل مناسبی را نمایش دهند. بیدو نیز همچون گوگل تلاش‌هایی را برای ساخت خودروهای هوشمند بدون راننده صورت داده است.

Yu از اشاره به سایر فعالیت‌های کمپانی خودداری کرد، اما به این نکته اشاره کرد که بیدو در حال انجام پروژه‌های بسیار بزرگی است که در آینده دستاوردها و نتایج آن در اختیار همگان قرار خواهد گرفت.

به‌نظر می‌رسد در سال‌های آتی باید شاهد شکوفایی هر چه بیشتر کمپانی بیدو باشیم.احتمالا در آینده‌ای نه چندان دور باید شاهد غرش اژدهای سرخ در دنیای فناوری نیز باشیم، چراکه کمپانی‌های چینی رفته‌رفته پله‌های ترقی را پیموده و پس از موفقیت در بازار بزرگی چون چین سعی دارند تا موفقیت‌های خود را در بازار‌های جهانی نیز تکرار کنند.

نظر شما در این مورد چیست؟