«موسی کلیم الله»، اثری فراتر از استانداردهای سینمای ایران
خبرگزاری حوزه[1] | فیلم سینمایی «موسی کلیم‌الله» جدیدترین ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا اثری فراتر از استانداردهای سینمایی کشورمان است. اثر مربوطه تلاش کرده داستانی قرآنی را با زبانی جذاب و گیرا به مخاطب منتقل کند و در رسیدن به این خواسته نیز به موفقیت دست یافته است. ابراهیم حاتمی‌کیا با ساخت این اثر تاریخی نشان داده به واقع یک سینماگر حرفه‌ای است که می‌تواند در تمامی ژانرها اثری درخور توجه تولید کند.
نکته بعد به روایت قصه کودکی حضرت موسی (ع) برمی‌گردد. فیلمنامه و تحقیقات این کار بر اساس طرحی است که مرحوم فرج‌الله سلحشور سال‌ها پیش انجام داده است سلحشور فیلم‌سازی باورمند بود که روایتش از تاریخ کاملاً برگرفته از آموزه‌های شیعی بود برای همین مخاطب کارهایش عموماً به داخل کشور یا برخی کشورهای همسایه خلاصه می‌شدند. در فیلم سینمایی «موسی کلیم‌الله» نیز این نگرش را شاهد هستیم.
فیلم سینمایی «موسی کلیم الله» را از چند زاویه می‌توان بررسی کرد. ابتدا اگر بخواهیم به فیلمنامه این اثر سینمایی بپردازیم باید گفت مطمئناً این بخش نقطه درخشان فیلم نیست بلکه از آن به عنوان روایتی نسبتا متوسط می‌توان نام برد البته نگارنده معتقد است اگر ابراهیم حاتمی‌کیا خود از ابتدا طرح داستان را خلق می‌کرد و صفر تا صد سناریو دست خود او بود مطمئناً با اتفاق بسیار بهتری روبرو بودیم اما حاتمی‌کیا فیلمنامه‌ای را جلوی دوربین برد که بیشتر کار آن را مرحوم فرج‌الله سلحشور و تیم تحقیقاتی‌اش انجام داده بودند.
ممکن است این سوال پیش بیاید که چه ایرادی دارد برای روایت تاریخ تنها داده‌های شیعی را مدنظر قرار دهیم این امر در جای خود نه تنها ایرادی نداشته بلکه سیار مطلوب نیز است اما وقتی چنین کاری انجام می‌دهیم باید بدانیم مخاطب خود را به شیعیان خلاصه کرده‌ایم درحالی‌که فیلم سینمایی «محمد رسول الله» ساخته مصطفی عقاد با پرهیز از نگاه شیعی یا سنی اثری تولید کرد که بعد از نزدیک به ۵۰ سال هنوز حرف اول را در بین کارهای تاریخی جهان اسلام می‌زند.
سینما در خدمت تبلیغ اسلام
مخلص کلام اینکه وقتی قرار است برای فیلمی هزینه‌های سنگینی انجام شود تا روایتی از ائمه و پیامبران را داشته باشیم بهتر است مخاطبانمان را نه تنها شیعیان بلکه کل دنیا در نظر بگیریم زیرا امروز سینما به ابزاری تبلیغی تبدیل شده که از آن برای اشاعه فرهنگ دینی در جامعه بهره برده می‌شود این موضوع به اندازه‌ای جدی است که واتیکان به عنوان اصلی‌ترین پایگاه مسیحیت بودجه‌ای ویژه برای تولید آثار تبشیری در نظر گرفته است.
کارگردانی و استفاده از جلوه‌های بصری فیلم «موسی کلیم الله» امتیازی بالا برای سینمای ایران است این فیلم توانسته با خلق تصاویری زیبا تماشاگر را محسور خود کند. این فیلم سینمایی همچنین استفاده بسیار خوبی از تکنیک‌های روز سینما به ویژه در بحث تروکاژ و پرده سبز برده است.
درباره بازی‌های فیلم نیز باید نمره‌ای بالا به کار داد. مریلا زارعی، فرهاد آییش، بهنام تشکر و به ویژه علیرضا کمالی بازی بسیار خوبی از خود ارائه دادند. شخصیت‌پردازی فیلم نیز در حد قابل قبولی انجام شده، ولیکن در برخی نقش‌ها شاهد اغراق‌های بی‌مورد هستیم.
حاتمی‌کیا در این فیلم تلاش کرده تا علاوه بر روایت داستانی کلاسیک، از امکانات جدید سینمایی بهره‌برداری کند. استفاده از تولید مجازی و هوش مصنوعی برای بازنمایی وقایع تاریخی، امکان خلق تصاویر و فضاهای باشکوهی را فراهم کرده که پیش از این در سینمای ایران به این شکل دیده نشده بود. موسی کلیم‌الله به نوعی به مخاطب این امکان را می‌دهد که در دنیای داستانی و تاریخی این شخصیت بزرگ وارد شود و دنیای او را از نزدیک تجربه کند.
بهره گیری از هوش مصنوعی
یکی از ویژگی‌های برجسته موسی کلیم‌الله استفاده از فناوری «تولید مجازی» است که به طراحان امکان می‌دهد تا با استفاده از فضاهای دیجیتال و به حداقل رساندن نیاز به دکورهای فیزیکی، جلوه‌های ویژه و صحنه‌های تاریخی را با کیفیتی بالا به تصویر بکشند. این تکنولوژی که برای اولین بار در سینمای ایران به کار گرفته می‌شود، به فیلم کمک کرده تا بتواند مقیاس‌های عظیم و دکورهای پیچیده را بدون نیاز به ساخت فیزیکی آن‌ها ایجاد کند.
تولید مجازی نه تنها از نظر اقتصادی به صرفه است، بلکه امکان استفاده از محیط‌های دیجیتال به مراتب بیشتر و دقیق‌تر را فراهم می‌آورد. موسیقی فیلم موسی کلیم‌الله توسط کارن همایونفر ساخته شده است. موسیقی این فیلم به خوبی توانسته است با حال و هوای تاریخی و مذهبی آن هماهنگ شود. استفاده از قطعات کلاسیک و مذهبی در کنار موسیقی‌های ارکسترال، به فیلم رنگ و بوی ویژه‌ای بخشیده است. همچنین، صداگذاری و طراحی صدای فیلم به نحوی است که علاوه بر تاکید بر جنبه‌های بصری، به خلق فضایی پویا و مؤثر در روایت کمک کرده است.
«موسی کلیم‌الله» نه تنها یک روایت تاریخی از زندگی حضرت موسی است، بلکه حاوی پیام‌های مهمی در زمینه‌های اجتماعی، انسانی و دینی است. داستان مبارزه موسی با ظلم فرعون و تلاش او برای رهایی بنی‌اسرائیل از دست فرعون، بازتابی از اصول انسانی همچون آزادی، عدالت و ایمان به خداوند است. فیلم به خوبی این مفاهیم را در قالب یک روایت سینمایی جذاب و تأثیرگذار به نمایش می‌گذارد.
به قلم: داوود کنشلو
References
- ^خبرگزاری حوزه (www.hawzahnews.com)
Authors: صاحب‌خبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری