نگاهی به زندگی و سلوک علمی مفاخر ایران در «آئینه عمر»

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، ^[1] صدرا صدوقی تهیه کننده مجموعه مستند «آئینه عمر» با حضور در استودیو شبکه خبر در بخشی از سخنانش درباره تغییرات فصل دوم این مجموعه مستند گفت: در فصل دوم  چهره‌ها متفاوت و تنوع بیشتری پیدا دارد. در فصل قبلی چهره‌های مختلفی بود در حوزه علوم انسانی، فرهنگ و هنر. در فصل دوم یکی مقداری رویکرد‌ها را تغییر دادیم مثلا در فیلم اول که دیروز پخش شد فیلم عبدالحمید نقره کار بود، وی به ظاهر معمار و شهرساز است ولی شاید خیلی مطلع نباشند از پیوندی که در اندیشه وی میان حکمت و معماری وجود دارد و عنایت ویژه‌ای که وی به حکمت اسلامی و معماری ایرانی _ اسلامی دارد که نمود بیرونی اش در بسیاری از فعالیت‌های معماری وی در ساخت مساجد بسیار بزرگی در سطح کشور و یا حتی بنا‌هایی که در دانشگاه‌ها حضور دارد و به نحوی از لحاظ معماری و زیباشناسی ارتباط پیدا می‌کند با اندیشه و حکمت اسلامی.

وی افزود: یکی از چهره‌هایی که شاید سال‌ها بود در تلویزیون پرداخته نشده بود و بیش از ۶ و ۷ دهه وی زحمات بیشتری کشیده اند در حوزه نسخه پژوهی و احیای میراث عظیم اسلامی و شیعی آیت الله سیدمحمود مرعشی نجفی است. یکی از فیلم‌ها به وی  اختصاص پیدا کرده است و کتابخانه این مفاخر کشورمان  که غنی‌ترین کتابخانه شیعی در جهان اسلام است و بعد از رحلت پدرشان که خود از چهره‌های بزرگ و مطرح در عرصه نسخه پژوهی و نگهداری از این نسخ بودند این راه آیت الله مرعشی را ادامه دادند و فیلمی درباره زندگی و سلوک این چهره مطرح تهیه شده است.

وی گفت: برخی از چهره‌ها که شاید فراموش شده بودند مثل استاد رسول اولیازاده که بیش از سه و چهار دهه در عرصه عکاسی و گرافیک فعالیت داشت هم از ابتدای پیروزی انقلاب، دوران دفاع مقدس و تا امروز هم به صورت عملی در عکاسی حضور داشت هم در تربیت شاگردان، فیلمی درباره وی ساخته شده است.

به شهرستان‌ها هم رفتیم، چون مفاخر و مشاهیر ما متمرکز در تهران نیستند در اقصی نقاط کشور حضور دارند استاد طاهرزاده اصفهانی را در اصفهان کار کردیم که استاد حکمت و عرفان اسلامی است.

وی گفت: در طول کاری که برای ۱۳ قسمت در حین پخش داریم تولید می‌کنیم چهره‌ها تغییر پیدا می‌کنند برخی امکان ارتباط نیست، اخیرا در جلسه‌ای که داشتیم با استاد محسنیان راد که استاد برجسته علوم ارتباطات است در حال مذاکره هستیم. با برخی اساتید مردم شناسی صحبت کردیم پیگیر هستیم به یک جمع بندی برسیم که بعد از پخش ۵ قسمت اول به تولید چهره‌های دیگر حوزه‌ها بپردازیم.

در فصل قبلی به استاد مهدی گلشنی در حوزه فیزیک پرداختیم. در این فصل فعلا شخص خاصی نیست، اما تاکید بر این است که در حوزه علوم پایه هم چهره‌هایی را داشته باشیم.

مشکل عمده ای که داریم برخی از استادان به دلیل کهولت سن یا بیماری یا مشاغل مختلف عملی دسترسی به این افراد دشوار است ولی با این اوصاف در تلاش هستیم که بتوانیم چهره‌های جدیدی را داشته باشیم.

برخی از چهره‌ها به علت تواضعی که دارند حاضر نیستند که فیلم شان ساخته شود. نکته‌ای که مطرح می‌شد نزد این بزرگان این است که شما‌ها که الان در قید حیات هستید اگر جلوی دوربین ظاهر نشوید و نسل جدید شما‌ها را نبینند ممکن است این شبهه ایجاد شود که کشور خالی از مفاخر و مشاهیر است بهرحال نسل جوان باید این چهره‌ها را ببیند.

در این برنامه تاکید بر این بود که استادان در قید حیات مورد بررسی قرار بگیرند و تا امروز به کسانی که از دنیا رفتند ما نپرداختیم، مشابه این طرح در شبکه مستند برای درگذشتگان انجام شد طرحی بود به نام «چونان سرو» که مصطفی رزاق کریمی تهیه کنندگی می‌کرد، اما ما بنا را بر این گذاشتیم تا این بزرگان در قید حیات هستند این کار را انجام بدهیم.

وی در پاسخ به این سوال که بخشی از ویدئو‌ها و گفت‌و‌گو‌هایی که ضبط می شود استفاده نمی شود گفت: یک آرشیو خیلی غنی است. یک مشکلی ما در حوزه مفاخر فرهنگی در بحث تصویر داریم و آن این است که خیلی آرشیو غنی نداریم یا آنهایی هم که داریم خیلی قدیمی است همان نوار‌های قدیمی که تبدیل نشده است. این کار برای بعضی از چهره‌ها شاید یک بار اتفاق بیفتد ممکن است ما این مفاخر را از دست بدهیم، چون برخی در سنین بسیار بالایی هستند یک آارشیو غنی فراهم می‌شود. بخش های از اینها را سعی کردیم بعد از پخش در فضای مجازی قرار بدهیم که علاقه‌مندان بتوانند استفاده کنند. ارتباط خوبی رادیو با ما دارد مخصوصا رادیو فرهنگ، بعضی وقت‌ها ما صوت بخش‌هایی که ممکن است پخش نشود یا زمان نباشد در اختیار رادیو قرار می‌دهیم به عنوان پوشه‌های صوتی بتوانند پخش کنند. همچنین امکان استفاده برای پژوهشگران هم وجود دارد.

وی گفت: نکته‌ای خیلی مهم در این کار این است که این چهره‌ها، چهره‌هایی تاثیرگذار هستند، ما نیاز به این داریم که این میراث همین طور جریان داشته باشد نسل جدید ما در جریان باشند که این بزرگان در این کشور حضور دارند. یک الگوی عملی است برای کسی که یه سیر زندگی مشخصی دارد از یه جایی شروع می‌شود و به یه جایی می‌رسد که توام با موفقیت و پیروزی است.

وی افزود: اصل کار گفت‌و‌گو با خود استادان، شاگردان و بستگان این مفاخر است، ما در فصل قبلی یک استادی را نشاندیم مقابل این چهره اصلی که اندیشه و آثار را با او گفت‌و‌گو کند، اما در این فصل چهره‌ها صحبت‌های بیشتری می کنند. در فصل جدید به یک کار مهم تاکید داریم این آقایان و استادان خیلی دوست دارندف آثارشان بهتر و بیشتر معرفی شوند بنابر این در بخش‌های مختلف فیلم، درباره آثار و درون مایه کتابهایشان خودشان صحبت می‌کنند این کار خوبی بوده برای اینکه از زبان خود آن استاد و چهره، اثارشان بیشتر و بهتر عرضه شود.

وی درباره بازتاب‌های فصل اول گفت: معمولا خودشان رضایت داشتند، فیلم ها ضرب آهنگ خوب داشتند. ساده سازی بیان صقیل اندیشه‌ای برای ساخت یک فیلم بسیار کار دشواری است و شما هجمه ای فراوان از داده دارد و می‌خواهید در ۵۰ دقیقه این همه داده را خلاصه کنید به زبان قابل فهم برای عموم مردم.

فصل دوم مجموعه مستند «آئینه عمر» در ۱۳ قسمت ۵۰ دقیقه ای تولید می شود.

References

1. ^{^}خبرگزاری صداوسیما،  (www.iribnews.ir)

Authors: صاحب‌خبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری