پرستاران در کشاکش مطالبات پزشکان و بیماران

جوان آنلاین: پرستاری حرفه‌ای است که شخص شاغل در آن باید متعهد، باوجدان و دارای مهارت ارتباطی بالایی باشد. باید با عشق و فداکاری نه تنها به درمان جسم بیماران، بلکه با دلسوزی به روح و روان بیماران هم آرامش دهد. در واقع فشار و استرس همیشگی از سوی پزشک، بیمار و همراهان بیمار به پرستار وارد می‌شود و او باید بتواند پاسخگوی همه آنان باشد و با سعه‌صدر این وضعیت را تحمل کند. به مناسبت روز پرستار به یکی از بیمارستان‌های سطح شهر رفتیم تا با چند نفر از افرادی که در خط مقدم مراقبت از سلامت بیماران قرار دارند، گفت‌وگویی داشته باشیم. همان‌هایی که نه تنها در شرایط بحرانی و سخت، بلکه در لحظات حساس زندگی بیماران، نقش بسیار مهمی دارند. 
 
پرستاران در کشاکش بیماران و پزشکان
با راهنمایی مدیر روابط عمومی بیمارستان ابتدا به دیدن سوپروایزر بیمارستان رفتم. پیشاپیش روز پرستار را تبریک گفتم و از او خواستم خلاصه‌ای درباره خوب و بد شغل پرستاری بگوید. تلفن و سؤالات پی در پی همکاران خیلی فرصت صحبت نمی‌داد. حرف‌هایش را خلاصه کرد و گفت: «پرستاران اولین افرادی هستند که با بیماران و خانواده‌های آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنند. به همین خاطر زمانی که از خدمات ناراضی هستند به پرستاران فشار می‌آورند و شاید هر توقعی را از آن‌ها داشته باشند. این تنش‌ها می‌تواند بر روحیه آن‌ها تأثیر بگذارد. گاهی انتظارات بالای پزشکان هم باعث می‌شود تحت فشار قرار بگیرند. این موارد می‌تواند منجر به ایجاد تنش در محیط کار شود؛ بنابراین می‌طلبد به این قشر آسیب‌پذیر از سوی همه عوامل مرتبط به خصوص خانواده‌هایی که همراه بیمارشان به بیمارستان می‌آیند، پزشکان، کادر بیمارستان و دست‌اندرکاران و مسئولان در همه زمینه‌های رفاهی توجه بیشتری شود.» 

مزایا و معایب پرستاری خانگی
از او درباره پرستار خانگی سؤال کردم و از محسنات و معایب آن گفت: «پرستار خانگی نسبت به کار پرستاری در بیمارستان محسناتی دارد، از جمله آنکه همه‌وقت و انرژی پرستار وقف یک نفر می‌شود. حُسن دیگر آلودگی کمتر خانه نسبت به بیمارستان است که پرستار از انواع ویروس‌ها و میکروب‌ها همچنین از آسیب بسیاری از مواد شیمیایی دور می‌ماند. هرچند پرستار خانگی در بعضی موارد شاید درگیر توقعات خانواده قرار بگیرد، اما مانند پرستاران بیمارستان در استرس رقابت با همکاران و تنش با بعضی پزشکان قرار ندارد. بیمار یک پرستار خانگی به دلیل قرارگرفتن در محیط خانه آرامش بیشتری دارد که این می‌تواند به خدمات‌رسانی پرستار کمک زیادی کند، اما معایبی دارد؛ از جمله امنیت شغلی، بیمه و اینکه فرد جایگزینی را برای رفتن به مرخصی ندارد. اشکال دیگری که می‌توان به پرستاری در خانه گرفت، آن است که امکانات و تجهیزات بیمارستان در خانه نیست و شاید کار سخت و پرعیب به نظر بیاید.» 

سختی‌هایی که با رضایت بیمار آسان می‌شود
به بخش آی‌سی‌یو رفتم. آقای حیدری یکی از پرستاران این بخش بود که در شروع صحبت‌هایش ابتدا به چالش‌های جسمی و روحی این حرفه اشاره کرد و گفت: «گاهی توقع بالای بیماران و همراهان آن‌ها فشار زیادی به ما وارد می‌کند. فرسایش این شغل و دشواری در برقراری تعادل بین زندگی شخصی و کار زیاد است و توان بالایی می‌طلبد، اما همه این چالش‌ها با لبخند و آرامش یک بیمار برایم آسان می‌شود.» 

تنها به رشته پرستاری فکر می‌کردم
خانم راستی هم از همکاران او که در همان بخش آی‌سی‌یو بود، گفت: «از دوره نوجوانی برای انجام هر کار و کمکی داوطلب بودم. همین روحیه باعث شد تنها به رشته پرستاری فکر کنم. مثل خیلی از جوان‌ها به این فکر نمی‌کردم که رشته‌ای انتخاب کنم تا درآمد بالایی داشته باشد. از خودم راضی هستم و وجدانم راحت است که بیماری از من نرنجیده است. معتقدم پرستاری فرصتی برای کمک به افرادی است که در شرایط بحرانی به یاری نیاز دارند و همیشه از خدا کمک خواستم و اوست که همیشه مرا یاری کرده.»

همیشه در معرض بیماری هستیم
آقای راسخ پرستار بخش عفونی بیمارستان بود که تازه چند ماه از فارغ‌التحصیلی‌اش می‌گذشت. او گفت: «یک پرستار خوب باید دارای تعهد، وجدان کاری، اخلاق حرفه‌ای و مهارت در برقراری ارتباط با بیماران باشد. امروزه فناوری‌های روز حرف زیادی دارند، بنابراین پرستاران باید به دانش روز و کسب مهارت‌ها توجه کنند، چراکه در آینده‌ای نه چندان دور از ضروریات این حرفه می‌شود. اگر بخواهم از مشکلات حرف بزنم باید به تهدید سلامت جسمی و روحی پرستاران اشاره کنم. در معرض قرارگرفتن جسم آن‌ها در برابر بیماری‌های مسری و موادشیمیایی خطرناک می‌تواند تهدید بزرگی باشد. این تهدیدات هر روز و هر سال همراه آنهاست، اما نمونه بسیار بازر آن در دوران کرونا بود که توانست جان خیلی از آن‌ها را بگیرد.»
او به حقوق پایین پرستاران هم اشاره‌ای داشت و گفت: «یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پرستاران، حقوق پایین و نداشتن تناسب بین حجم کار و دستمزد دریافتی است. این موضوع گاهی باعث ایجاد بی‌انگیزگی و نارضایتی در بین پرستاران می‌شود که انتظار می‌رود این چالش‌ها حل شود.» 

کار در بخش سی‌سی‌یو واقعاً سخت است
مهرآیین هم در بخش سی‌سی‌یو بیمارستان مشغول کار بود. او مانند دیگر همکارانش سختی‌های شغلش را با نگاه پرمحبت بیماران جایگزین کرده بود و گفت: «شرایط بیماران در بخش سی‌سی‌یو بحرانی است و خیلی استرس و اضطراب دارد. این بخش برای پرستاران بی‌خوابی و افسردگی زیادی دارد. در اینجا باید در یک زمان چند بیمار را کنترل و مراقبت کرد و زمانی برای ما آرامش دارد که بیماری از شرایط بحرانی خارج شود و علائم طبیعی بگیرد.» همکارش که کنار دست او ایستاده بود، گفت: «یکی از مشکلات در سی‌سی‌یو و آی‌سی‌یو گلایه و بی‌حوصلگی بیماران است. بیماران در بخش‌های دیگر می‌توانند از تخت پایین بیایند و راه بروند. کار‌های شخصی‌شان را خودشان انجام می‌دهند، ولی در اینجا بیماران اجازه ندارند از تخت پایین بیاند و راه بروند. قطعاً این شرایط آن‌ها را عصبی می‌کند و همین عصبانیت باعث می‌شود آن‌ها هر رفتاری با ما داشته باشند، ولی ما به آن‌ها حق می‌دهیم و صبوری می‌کنیم.»

به فکر قهرمانان سلامت باشیم
گفتگو با پرستاران بخش‌های مختلف بیمارستان نشان می‌دهد این قهرمانان سلامت با وجود چالش‌های جسمی و روحی فراوان، اما تلاش می‌کنند تا بهترین مراقبت‌ها را از بیماران داشته باشند و با توجه به فشار‌های بالای کاری، انتظارات بیماران و خانواده‌های‌شان و شرایط بحرانی در بخش‌های مختلف را با صبوری و مهارت، مدیریت کنند و بهترین حامیان عاطفی بیماران هم باشند. در نهایت، اهمیت توجه به سلامت روانی و جسمی پرستاران و فراهم کردن شرایط مناسب کاری برای آن‌ها امری ضروری است، چراکه با حمایت از این قشر در کنار حل دیگر چالش‌ها می‌توان کیفیت خدمات درمانی را ارتقا داد و از زحمات آن‌ها قدردانی کرد.