حیوانات خانگی باکلاس‌ها همسایه‌ها را ذله کرده است

 جوان آنلاین: نگهداری حیوانات در آپارتمان قصه پرغصه‌ای شده که از فرهنگ آپارتمان‌نشینی و حقوق شهروندی به دور است. امروزه با گسترده شدن نگهداری انواع حیوانات و حتی در مواردی حیوانات وحشی در منازل، صدای گلایه بسیاری از شهروندان درآمده است. 

 همسایه‌ها گلایه دارند
یکی از شهروندان درباره نگهداری چند گربه در همسایگی‌اش می‌گفت: «همسایه کناری ما در یک واحد ۸۰ متری از سه گربه نگهداری می‌کند. بوی تعفن آن‌ها ما را اذیت می‌کند. یک بار شکایت کردیم و مأمور پلیس از صاحب آن‌ها تعهد گرفت ولی هنوز هم گربه‌ها در آپارتمان برو و بیا دارند و آزادانه می‌چرخند!» 
فرانک تازه‌عروس است و دو ماه بیشتر از شروع زندگی‌اش نمی‌گذرد. او هم با گلایه از همسایه‌شان گفت: «تراس ما کنار تراس همسایه است. آن‌ها چند کبوتر نگهداری می‌کنند و مرد همسایه مدام در تراس نشسته و به پرنده‌ها رسیدگی می‌کند، به همین خاطر خیلی نمی‌توانم در تراس تردد کنم. بعضی اوقات در تراس را باز می‌گذارم تا هوای خانه عوض شود ولی پر پرنده‌ها داخل اتاق می‌آید و کثیفی آن‌ها به داخل تراس می‌پاشد. یک‌بار اعتراض کردم، اما مرد همسایه با قیافه‌ای حق به جانب گفت، خودم میام و تراس شما رو تمیز می‌کنم! با شوهرم صحبت کردم، به این نتیجه رسیدیم منزلی را که تازه دو ماه در آنجا ساکن بودیم جابه‌جا کنیم. می‌دانم کار درستی نیست ولی چاره‌ای نداریم.»
مهرآور هم در یک مجتمع مسکونی زندگی می‌کند. او از نگهداری چند سگ در مجتمع‌شان گلایه داشت و می‌گفت: «مجتمع ما فضای سبز دارد. عصر‌ها با بچه‌ها به حیاط می‌آیم تا آن‌ها بازی کنند و من هم ورزش کنم. روزی متوجه شدم مرد همسایه که خیلی ادعای باکلاسی دارد، در فضای سبز مشغول سگ‌گردانی است و بدتر از آن دیدم یکی از سگ‌ها در حال مدفوع‌کردن است. گلایه کردم و گفتم نگران سلامتی فرزندان‌مان هستیم، ممکن است از سگ‌ها آلودگی و بیماری منتقل شود. به جای آنکه مرد همسایه نگرانی ما را درک کند، عصبانی شد و اگر خودم را کنترل نمی‌کردم باهم گلاویز می‌شدیم. خلاصه اینکه از دستش ذله شده‌ایم.» 
فروزان پسر پنج ساله‌ای به نام آرش دارد. او درباره لکنت زبان پسرش می‌گوید: «در آپارتمان ما هم سگ نگهداری می‌شود. روزی با پسرم سوار آسانسور شدیم که آن سگ همراه صاحبش داخل آسانسور بود. سگ وقتی ما را دید یکدفعه پارس کرد و به طرف پسرم پرید. آرش از ترس جیغ کشید و دستش را روی صورتش گذاشت. او را بغل کردم و از آسانسور پیاده شدیم. مرد همسایه با خونسردی گفت آرش جان سگ ترس ندارد! چند روز بعد متوجه شدم پسرم لکنت زبان گرفته است. آرش را پیش مرد همسایه بردم، اما انگار مشکل پیش آمده اصلاً برایش مهم نبود. تازه گلایه داشت و می‌گفت باید کودکان‌تان را دوستدار حیوانات تربیت کنید! خیلی عصبانی شدم و همان موقع با پلیس تماس گرفتم. مأمور پلیس به او مهلت داد تا حیوانش را از ساختمان بیرون کند، اما دو ماهی می‌گذرد و هنوز آن مرد با سگ خانگی‌اش در آپارتمان در حال رفت‌وآمد است!»
همانطور که با فروزان صحبت می‌کردم مرد جوانی از حادثه‌ای که در خیابان دیده بود، صحبت کرد و گفت: «چند ماه قبل رانندگی می‌کردم که ناگهان دو خودروی شاسی بلند باهم تصادف کردند. پیاده شدم و به طرف صحنه تصادف رفتم. فهمیدم علت تصادف به خاطر حضور دو سگ در خودروی جلویی بوده است. گویا یکی از آن‌ها یکدفعه روی گردن راننده افتاده و راننده هم مجبور شده بود ترمز ناگهانی بگیرد. جالب و تعجب‌انگیز این بود که راننده به راننده خودروی پشت سر می‌گفت چرا فاصله را رعایت نکرده‌ای!»
زن جوان دیگری می‌گفت: «در همسایگی ما پیرزن تنهایی زندگی می‌کند. او سه فرزند دارد. یکی خارج از کشور و دو فرزند دیگر فقط سالی دو بار به مادرشان سر می‌زنند. روزی به دیدن پیرزن رفتم. او با گلایه از فرزندانش می‌گفت دو فرزندی که در ایران هستند، هر کدام سه یا چهار حیوان خانگی نگه می‌دارند و هر وقت گلایه می‌کنم چرا سری به من نمی‌زنند، می‌گویند نمی‌رسیم نگهداری حیوانات وقت زیادی از ما گرفته! اشک‌های پیرزن را پاک کردم و گفتم غصه نخور هر کاری داشتی ما در خدمتیم.» 
مرد دیگری هم می‌گفت: «یکی از بستگان ما پیرزنی بود که امورات زندگی‌اش می‌گذشت، اما برای مخارج دوا و درمانش نیازمند کمک فرزندانش بود ولی یکی از پسرانش از کمک‌هزینه طفره می‌رفت و می‌گفت امورات زندگی خودم به سختی می‌گذرد. روزی دیدم با سگ خانگی‌اش به دیدن مادرش آمده بود. با خودم گفتم مخارج این حیوان که خیلی بالاست! اگر درآمدش کم است، چطور می‌تواند از آن نگهداری کند ولی برای پرداخت کمک خرج مادرش در مضیقه است؟!»‌

 حیوانات را دوست داریم ولی... 
این تنها بخشی از گلایه شهروندان بود. نه اینکه حیوانات را دوست نداشته باشند و با آن‌ها مهربان نباشند، اتفاقاً وقتی پای صحبت آن‌ها می‌نشینیم همه دوستدار حیوانات، پرندگان و در کل محیط زیست هستند، اما روی این موضوع تأکید دارند، حیوان باید در محل مناسب زندگی خودش باشد و انسان هم در مکان مناسب زندگی خودش، به خصوص در زندگی شهری که همه آپارتمان‌نشین هستند و طبقات و واحد‌های زیادی وجود دارد، طوری که هر مزاحمت و عدم‌رعایت اصول اخلاقی، بهداشتی و فرهنگی موجب نارضایتی همسایه و ایجاد اختلاف و خدایی‌نکرده تنش می‌شود، بنابراین باید همه به قوانین و مقررات آپارتمان‌نشینی توجه و آن را رعایت کنند. 
قوانین نگهداری حیوانات در آپارتمان‌ها، تحت تأثیر آیین‌نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان‌ها و سایر قوانین مرتبط قرار دارد و به منظور حفظ حقوق ساکنان و جلوگیری از مزاحمت برای همسایگان وضع شده است. 

 قوانین کلی نگهداری حیوانات در آپارتمان
ممنوعیت نگهداری در فضا‌های مشترک: نگهداری از حیوانات خانگی مانند سگ، گربه و پرندگان در مکان‌های مشترک مانند راهروها، پارکینگ‌ها و حیاط‌ها ممنوع است. هیچ فردی حق ندارد از آن‌ها برای نگهداری حیوانات و حتی وسایل شخصی خود استفاده کند. 
شرایط نگهداری در واحد‌های خصوصی: نگهداری حیوانات در واحد‌های خصوصی به شرط آنکه شرایط بهداشتی رعایت شود و برای سایر ساکنان ایجاد مزاحمت و آلودگی نکند و موجب بروز بیماری نشود، مجاز است، در صورتی که شروط بالا انجام نشود، همسایگان می‌توانند علیه صاحب حیوان شکایت کنند و این شکایت می‌تواند به مدیر ساختمان یا مراجع قضایی ارجاع داده شود. 

 مجازات‌های قانونی
اگر ثابت شود حیوان خانگی موجب آلودگی مکان‌های مشترک ساختمان شده، صاحب آن ممکن است با مجازات‌هایی از جمله حبس تا یک سال یا جریمه مالی مواجه شود. همچنین در صورت اثبات مزاحمت ناشی از نگهداری، جریمه‌ای بین ۵۰۰ هزار تا یک‌میلیون تومان برای صاحب آن در نظر گرفته می‌شود. 
جریمه حمل سگ در خودرو: طبق اعلام پلیس، حمل سگ در خودرو‌ها نیز ممنوع است و در صورت مشاهده، برخورد جدی می‌شود. 

 قوانین سگ‌گردانی در معابر عمومی و پارک‌ها
روی دیگر گلایه خانواده‌ها به حیوان‌گردانی به خصوص سگ‌گردانی در پارک‌ها و فضا‌های عمومی شهر است. اخبار این روز‌های حمله سگ‌ها به شهروندان کم نیست. شاید بیشتر از سوی سگ‌های ولگرد باشد، اما ترس از سگ‌ها در معابر عمومی، به ویژه بین کودکان و زنان، موضوعی است که در سال‌های اخیر به دغدغه‌ای جدی تبدیل شده است. این ترس ناشی از چند عامل از جمله عدم‌کنترل و نگهداری نامناسب است که بسیاری از صاحبان سگ‌ها به رعایت قوانین مربوط به نگهداری و کنترل حیوانات خانگی توجهی نمی‌کنند. رها‌شدن سگ‌های بدون قلاده در معابر عمومی ممکن است تجربه‌های ناخوشایندی مثل گازگرفتگی یا نزدیک‌شدن ناگهانی سگ‌ها به عابران به خصوص کودکان ایجاد کند که احساس ناامنی را افزایش می‌دهد. آلودگی و نظافت سگ‌ها هم عامل دیگری است که نه تنها مشکلات بهداشتی ایجاد می‌کند، بلکه می‌تواند روی سلامت کودکان اثر منفی بگذارد. درگیری‌های اجتماعی ناشی از بی‌توجهی بعضی از صاحبان سگ‌ها نیز از جمله نگرانی‌هایی است که باعث می‌شود معابر عمومی به خصوص پارک‌ها از محل آرامش و دلپذیربودن به مکانی خشونت‌زا یا احتمال مشاجره‌های لفظی کشیده شود، در نتیجه نگاه خانواده‌ها به پارک‌ها و تصمیم آن‌ها برای استفاده از آن فضا به جهت یک روز دور هم بودن رنگ ببازد. 
بر همین اساس سگ‌گردانی در معابر عمومی به عنوان یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در جامعه مطرح است که نیازمند توجه و تنظیم قوانین مشخص است. بر اساس قوانین موجود، عمل سگ‌گردانی در معابر عمومی به خودی خود جرم تلقی نمی‌شود. طبق نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه، مادامی که برای رفتاری مانند همراه داشتن سگ در معابر مجازاتی تعیین نشده باشد، نمی‌توان آن را جرم دانست، مگر در شرایط خاص و اینکه اگر سگ به گونه‌ای رفتار کند که موجب ترس یا اخلال در نظم عمومی شود، ممکن است تحت قوانین تعزیرات و دیگر قوانین کیفری قرار بگیرد، به عنوان مثال، اگر فردی با هدف ایجاد ترس، سگ خود را تحریک کند و منجر به آسیب دیگران شود، ممکن است به مجازات محکوم شود. همچنین رئیس پلیس پایتخت نیز اعلام کرده است برخی از افراد با آوردن سگ به معابر عمومی موجب ایجاد ترس برای شهروندان می‌شوند. پلیس با این افراد برخورد خواهد کرد. 
در آخر باید گفت، نگهداری از حیوانات خانگی، شاید برای بسیاری از افراد از جمله نسل جوان جذاب یا از روی چشم و هم‌چشمی باشد ولی با توجه به فرهنگ جامعه ایرانی و از همه مهم‌تر ایرانی‌بودن و نیاز‌های عمومی شهروندان این نگاه نیاز به تجدیدنظر دارد تا اول امنیت عمومی افزایش پیدا کند و دوم از بسیاری از تنش‌های اجتماعی و حتی خانوادگی پیشگیری کند.