VAR ایران فاقد استانداردهای فیفاست؟

به گزارش خبرگزاری - ^[1]سارا مسیحا/فوتبال ایران چه با VAR و چه بدون آن همچنان درگیر حواشی و جنجال است و به نظر می رسد بیش از نیاز به این فناوری، نیازمند فرهنگ سازی است. با این که ۵ مسابقه از مجموع ۱۶ مسابقه دو هفته آغازین بیست‌وچهارمین دوره مسابقات لیگ برتر با حضور کمک داور ویدئویی (VAR) انجام شده، اما چالش و حاشیه‌های مربوط به داوری، از هیچ کدام از مسابقات دور نمانده است. هرچند توجه ویژه فدراسیون فوتبال برای استفاده از VAR بیشتر معطوف به دیدارهای دو تیم استقلال و پرسپولیس بوده اما در هفته دوم جز دیدار سرخابی با تراکتور و ملوان، دیدار آلومینیوم اراک و نساجی مازندران هم با حضور VAR برگزار شد. با این حال هنوز این فناوری جای خود را در فوتبال ایران باز نکرده، مشکلات، چالش‌ها و حواشی مربوط به آن آغاز شده است. جالب این که بیشترین اعتراض ها از سوی کادرفنی و بازیکنان و هواداران پرسپولیس به تصمیمات داوران VAR است؛ اتفاقی که در دربی 102 رخ داد و سرخ ها نسبت به اعلام ضربه پنالتی دقیقه 97 به سود استقلال در آن بازی که توسط کوین یامگا تبدیل به گل مساوی شد، معترض بودند. پرسپولیسی‌ها در دیدار هفته نخست مقابل ذوب‌آهن با وجود VAR در ورزشگاه امام خمینی(ره) اراک معتقد بودند که پنالتی آن ها نادیده گرفته شد. در دیدار هفته دوم نیز، آن ها اعتقاد دارند پیش از خطای منجر به گل تراکتور روی وحید امیری خطا شده بود و داور با وجود نزدیکی به صحنه، از این اتفاق چشم‌پوشی کرده است. به چشم نیامدن خطای هند مهدی ترابی و جلوگیری او از عبور توپ با دست که عامدانه به نظر می‌رسید و برخی کارشناسی‌ها مبنی بر تصمیم اشتباه VAR در اخراج سروش رفیعی چالش‌های داوری در دو دیدار ابتدایی پرسپولیس بوده است. پخش شدن واکنش کمک داوران در اتاق VAR دیدار تراکتور و پرسپولیس پس از اخراج سروش رفیعی هم واکنش‌های زیادی به دنبال داشته و طیفی از پرسپولیسی‌ها معتقدند داوران راضی و خوشحال از این تصمیم هستند! دو دیدار استقلال هم کم حاشیه و جنجال نداشته است. دیدار هفته اول این تیم مقابل شمس آذر قزوین با VAR برگزار شد که گل دوم مشکوک به آفساید استقلال، پس از بازبینی تأیید شد و شاگردان جواد نکونام به پیروزی رسیدند؛ گلی که توسط محمد حسین اسلامی بازیکن جوان و تازه وارد این تیم به ثمر رسید. در دومین دیدار استقلال به مصاف ملوان انزلی رفت و کوپال ناظمی دو پنالتی را برای استقلال تشخیص داد که هر دو تصمیم او با کمک داور ویدئویی تأیید شد. با این حال، جواد نکونام در پایان بازی به تصمیم داور برای گرفتن ۶ دقیقه وقت اضافه که البته داور بیش از ۸ دقیقه لحاظ کرد، اعتراض داشت و باشگاه استقلال نیز در این خصوص بیانیه ای صادر و به موضوع اعتراض کرد. این در حالی بود که ملوانی‌ها به اتفاقات داوری معترض بودند و حتی رضا جعفری، گلزن ملوان مقابل استقلال در پایان بازی «کمک داور ویدئویی» را «کمک آبی ویدئویی» خواند تا به تصمیمات VAR اعتراض کرده باشد. در ادامه هم فضای مجازی پر از کنایه و طنز نسبت به اتفاقات داوری بازی استقلال و ملوان شد و حتی برخی این مسائل را به عذرخواهی مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال از استقلال ربط دادند و داوری ها را به سود آبی ها دانستند! البته اعتراضات به بودن یا نبودن VAR فقط مختص سرخابی ها نیست. در جریان دیدار تیم های خیبر خرم آباد و سپاهان ظاهرا اشتباهاتی رخ داده که در صورت بودن VAR شاید نتیجه طور دیگری رقم می خورد و از این بابت تیم تازه وارد خیبر شدیدا معترض است. نبود VAR در دیدار خیبر خرم‌آباد و سپاهان و گل دوم و دقیقه 97 سپاهان که به نظر می‌رسید مهاجم این تیم در محوطه جریمه خیبر مرتکب خطا شده، بار دیگر نشان داد که و جودVAR واقعی در سایر مسابقات هم الزامی است. در هفته نخست، چادرملو اردکان یزد مقابل سپاهان قرار گرفت که برخی مشکلات و اشتباهات داوری صدای مهمان یزدی را درآورد و سعید اخباری، سرمربی چادرملو معتقد به اشتباهات تأثیرگذار داور در نتیجه پایانی بود. اما داستان بودن یا نبودن VAR و مخالفان و موافقان استفاده از این فناوری در چند روز اخیر وارد فاز تازه ای شده است و برخی از بیخ و بن VAR را به چالش کشیده و آن را تقلبی می دانند! VAR به صورت استاندارد باید حداقل با 8 دوربین پوشش داده شود، در حالی که به خاطر مشکلات نرم افزاری و سخت افزاری ناشی از تحریم و کمبود بودجه و نبود دوربین های پیشرفته فیلم‎برداری در اختیار صدا و سیما ظاهرا فقط با 5 دوربین پوشش داده می شود و اگر این موضوع صحت داشته باشد، بدان معناست که فاقد استانداردهای موردتایید فیفاست. نداشتن دوربین‌های مخصوص از زوایای مختلف، پخش نشدن تصاویر در حال بازبینی حتی برای بیننده‌های تلویزیونی و اعلام نشدن علت بازبینی در تصاویر استاندارد VAR فدراسیون فوتبال را زیر سؤال برده‌اند و این ذهنیت به وجود آمده که VAR مورد استفاده در ایران تقلبی است و صرفاً برای تأیید یا توجیه برخی تصمیمات داوران مورد استفاده قرار می‌گیرد.∎^[2]​^[3]