دانشمندان تقریبا زمینی دیگر را برای زندگی پیدا کرده‌اند
یکی از دغدغه‌های دانشمندان و نجوم‌شناسان، وجود حیات در سایر کرات و در نتیجه یافتن نشانه‌هایی برای اثبات این فرضیه بوده است. حال آنکه برخلاف تصورات عموم مردم، جویندگان حیات در مسیر کشف حیات، شبیه آنچه که در کره‌ی خاکی ما در جریان است، بیش از پیش به هدف نزدیک شده‌اند.
همانطور گفتیم دانشمندان از فاصله‌ی نزدیک با کشف حیاتی مشابه ما انسان‌ها در جهان هستی سخن به میان آورده‌اند. موضوع امکان کشف حیاتی دیگر در جهان پیرامون زائیده‌ی اتفاق نظری است که در جریان برگزاری پنل بررسی حیات در جهان هستی روز دوشنبه در دفتر مرکزی ناسا در واشنگتن آمریکا به‌دست آمده است. این نشست نه‌تنها به بررسی ابعاد فلسفی پیرامون وجود حیات در کره‌ی زمین پرداخت، بلکه با وجود پیشرفت‌های فناوری و تکنولوژی که این روز‌ها بشر به آن دست یافته، به بررسی حیات در کره‌های دیگر نیز پرداخته است.
سارا سیگِر، استاد دانشگاه و محقق در انستیتو فناوری ماساچوست (MIT)، در این خصوص چنین اظهار نظر کرده است:
ما معتقدیم که از نظر فناوری و علوم نظری بسیار بسیار نزدیک به یافتن واقعیت در مورد وجود حیات در سایر کرات یا نشانه‌هایی مبنی بر زیست هستیم.
جان‌گرونسیفلد، که هم‌اکنون یکی از مدیران ناسا است و در سال ۲۰۰۹ نیز به تعمیر تلسکوپ فضایی هابل یاری رسانده، در این مورد چنین اظهار نظر می‌کند:
یافتن حیات در سایر کرات شبیه یافتن جام مقدس است.
گام‌های درخشان دانشمندان در سال‌های اخیر
دانشمندان در سال‌های اخیر گام‌های درخشانی را در این خصوص برداشته‌اند. مت‌مانتین، مدیر انستیتو علوم تلسکوپ فضایی در مریلند آمریکا در این خصوص چنین اظهار نظر کرده است:
هم‌اکنون ما می‌دانیم که در کهکشان ما در حدود ۱۰۰ میلیارد سیاره وجود دارد و نکته در اینجاست که ما ۵ سال پیش چنین آگاهی را کسب نکرده بودیم.
وی با اشاره به افزایش دانش محققان در مورد کهکشان و بطور کلی فضای پیرامون، نقش تلسکوپ فضایی کپلر را در این بین بسیار پررنگ خوانده است. تلسکوپ فضایی کپلر در سال ۲۰۰۹ میلادی با هدف شناسایی و یافتن سیارات به فضا پرتاب شده است که با بررسی شدت روشنایی ستارگان و بررسی تیرگی موجود در سطح آن‌ها که در اثر قرار گرفتن سیارات در جلوی ستارگان ایجاد می‌شود، به وجود سیارات و کشف آن‌ها می‌پردازد.
این تلسکوپ فضایی سیارهای را یافته که مشخصات بسیار نزدیکی به کره‌ی زمین دارد، چراکه براساس یافته‌های آن این سیاره‌ی در فاصله‌ای از ستاره در حال گردش است که شرایط را برای وجود آب روی آن محیا می‌کند.
تلسکوپ فضایی کپلر پس از تلسکوپ فضایی هابل به فضا ارسال شده است. هابل در سال ۱۹۹۰ راهی فضای بیکران شد. ماموریت اصلی کپلر تحت نظر گرفتن فضا برای یافتن سیارات فراخورشیدی مشابه زمین است. این تلسکوپ در ۳.۵ سال اخیر موفق به رصد کردن ۱۰۰،۰۰۰ ستاره شده که همانگونه که گفتیم نتایج درخشانی نیز در این بین کشف شده است. این تلسکوپ به افتخار یوهانس کپلر، منجم آلمانی به این نام شناخته می‌شود. تلسکوپ فضایی هابل که در سال ۱۹۹۰ میلادی روانه‌ی فضا شد، نمایی جدید از کهکشان‌های دور دست را پیش روی دانشمندان و ستاره‌شناسان قرار داد که ماحصل آن ثبت تصاویر خارق‌العاده از فضای لایتنهایی است.
ناسا پس از هابل و کپلر در نظر دارد تا تلسکوپ دیگری را با نام تلسکوپ فضایی James Webb روانه‌ی فضا کند. جان‌مثر، یکی از دانشمندان و محققان ناسا در زمینه‌ی ساخت نسل آتی تلسکوپ فضایی ناسا موسوم به تلسکوپ فضایی James Webb است. وی کره‌ی زمین را با قدمتی ۴.۵ میلیون ساله یک سیاره‌ی نوپا عنوان می‌کند. براساس گفته‌های این دانشمند، کره‌ی زمین در بهترین حالت عمری برابر یک سوم عمر جهان هستی دارد. وی کهکشان راه‌شیری را نیز با تولد ۵ تا ۱۰ ستاره در هر سال یک سیاره‌ی در حال تکامل می‌نامد.
شکارچیان سیاره‌ها
تصاویر ثبت شده توسط هابل از فضایی به مسافت ۶۰۰ کیلومتر دورتر از زمین ارسال می‌شد که در مقایسه با تلسکوپ فضایی وب، بسیار ناچیز به‌نظر می‌رسد. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، تلسکوپ فضایی وب در ارتفاع ۱.۵ کیلومتری زمین به انجام وظیفه خواهد پرداخت. این مسافت ۴ برابر فاصله‌ی زمین تا ماه است. ناسا اعلام کرده که این تلسکوپ فضایی را در سال ۲۰۱۸ میلادی روانه‌ی فضا خواهد کرد.
مانتین که یکی از محققان دخیل در توسعه‌ی تلسکوپ فضایی وب است، توانایی این تلسکوپ را بسیار بالا می‌داند، بطوریکه براساس گفته‌های این فرد، وب قادر است تا تمامی ستاره‌ها در فاصله‌ی ۲۰۰ میلیون سال نوری خورشید را شناسایی کند. مانیتن معتقد است که از طریق مطالعه‌ی این ستارگان می‌توان چندین سیاره‌ی جدید را یافت.
سیگر در مورد ستارگان و سیارات چنین اظهار نظر کرده است:
هر ستاره در فضا عملکردی همچون خورشید دارد. با توجه به اینکه خورشید در اطراف خود سیاره‌هایی را در حال گردش دارد، پس در نتیجه سایر ستارگان نیز عملکرد مشابهی دارند، از این‌رو انتظار می‌رود سایر ستارگان نیز سیاره‌هایی را در حول خود داشته باشند که این موضوع، احتمال برای یافتن سیارهای مشابه زمین را بالاتر می‌برد. تلالو و درخشش برخی از ستارگان در اتمسفر پخش می‌شود و از این‌رو تلکسوپ فضایی وب قادر خواهد بود تا برخی از گازهای موجود را در اتمسفر سیارات ثبت کند تا از طریق آن‌ها، شاید گازی با نشانه‌هایی از حیات در سیاره‌ی مورد نظر پیدا شود.
سیگر تلکسوپ فضایی وب را یکی از بهترین شانس‌ها برای کشف سایر سیارات با احتمال وجود حیات روی آن‌ها می‌داند.
در جستجوی کره‌ی زمین جدید
به اعتقاد دیو گالگر، مدیر بخش فیزیک در آزمایشگاه تولید پیشرانه‌های جت ناسا، یافتن سیاراتی مشابه کره‌ی زمین به موجب انتشار ضعیف نور در اتمسفر، کار را بسیار سخت می‌کند، هرچند این موضوع ارزش و اهمیت جستجوی حیات در سایر سیارات را کمرنگ نمی‌کند.
تیمی از منجمان در ۱۷ آوریل ۲۰۱۴ میلادی، ۲۸ فروردین ماه ۱۳۹۳ اعلام کردند که اولین سیاره‌ی هم‌اندازه‌ی کره‌ی زمین، در حال گردش در مداری را که امکان وجود حیات روی سیاره را ممکن می‌کند، یافته‌اند. فاصله‌ی تقریبی این سیاره با ستاره‌ای که به دور آن در حال گردش است، احتمالات را برای وجود آب روی سیاره قوت بخشیده است. توماس بارکلی، این یافته را نشانی بر وجود حیات روی این کره نمی‌داند. هرچند این سیاره‌ی مشخصات بسیار مشابهی به کره‌ی زمین دارد، اما وی این سیاره را پسرعموی کره‌ی زمین نامیده و آن را برادر زمین نمی‌داند. بارکلی نویسنده‌ی مقاله‌‌ای با عنوان کپلر 186f و همچنین از محققان انستیتو تحقیقات محیطی در Ames است. این سیاره که توسط تلسکوپ فضایی کپلر متعلق به ناسا کشف شده، در فاصله‌ی ۵۰۰ میلیون سال نوری از زمین قرار گرفته است. تصویر فوق یک برداشت مفهومی از این سیاره است.
دانشمندان در ژوئن سال ۲۰۱۳ میلادی اعلام کردند که سه سیاره در مدار ستاره‌ای با عنوان Gliese 667C یافته‌اند که شرایطی مشابه کره‌ی زمین را دارا هستند. تصویر فوق نیز نمونه‌ای از تصویری است که نمایی از ستاره‌ی مرکزی که این سه سیاره به دور آن می‌چرخند را نمایش می‌دهد.
تصویر بالا، شمایی از سیاره‌هایی است که به دور ستاره‌ی موسوم به Gliese 667C در حال گردش هستند. براساس برآوردهای انجام شده سیاره‌های C، F و E که درون حاله‌ی سبزرنگ قرار دارند، از شانس بیشتری برای داشتن آب برخوردارند.
تصویر بالا نشان‌دهنده‌ی ابعاد سیاره‌های یافته شده با شرایط مشابه زمین توسط تلسکوپ فضایی کپلر است. Kepler-22b در دسامبر ۲۰۱۱ کشف شد، در حالی که کشف سه سیاره‌ی دیگر در تاریخ ۱۸ آوریل ۲۰۱۳ اعلام شد. هر سه سیاره پتانسیل داشتن شرایط برای زندگی را دارند.
تصویر بالا متعلق به سیارهای با نام Kepler-62e است که به دور ستاره‌ای با کوچک‌تر و البته با انرژی گرمایشی کمتر از خورشید در حال گردش است. این سیاره در فاصله‌ی ۱۲۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد.
Kepler-62f که شرایط مشابه Kepler-622 دارد.
تصویر فوق مقایسه‌ای است بین سیارات منظومه‌ی شمسی با منظومه‌ی Kepler-62 که ۱۲۰۰ سال نوری با ما فاصله دارد. همانطور که در تصاویر پیشین نیز دیدید، دو سیاره‌ی Kepler-62f و Kepler-62e شرایطی ایده‌آل برای شکل گرفتن حیات روی خود دارند.
تصویری مفهومی از سیاره‌ی Kepler-69c که در فاصله‌ی ۲۷۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد.
مقایسه‌ی تصویری سیارات منظومه‌ی شمسی با سیاره‌های Kepler-69 که دربردارنده‌ی سیاره‌ی Kepler-69c با شرایط میزبانی از حیات روی خود است.
تصویر فوق نشان‌دهنده‌ی سیاراتی است که با استفاده از تلسکوپ فضایی کپلر ثبت شده است.