G3 و نمایشگر QHD؛ آیا به رزولوشن‌های بسیار بالا در نمایشگرهای کوچک نیاز است؟

تب و تاب ظهور پرچم‌دار قدرتمندی به نام G3 با معرفی رسمی آن فروکش کرده و دیگر از شایعاتی مثل به کارگیری آخرین 32 بیتی قدرتمند کوآلکام، تراشه‌ی S805 خبری نیست؛ اما موضوع صفحه‌نمایش و رزولوشن بالاتر از فول‌اچ‌دی کمی بحث‌برانگیز است؛ چرا که در صفحه‌ی 5 اینچی یک گوشی، شاید اصلاً نتوان پیکسل‌ها را تفکیک کرد! آیا واقعاً به وضوح بالاتر نیاز داریم؟ در ادامه‌ی مطلب با تحلیل علمی قدرت بینایی انسان و سپس مزایا و معایب رزولوشن QHD برای یک گوشی در خدمت شما هستیم.

ال‌جی بالأخره به جریان رسانه‌ای شایعات پیرامون مشخصات G3، پایان داده است و حالا می‌دانیم که در آن خبری از S805 کوآلکام که پردازنده‌ی گرافیکی بهتری را یدک می‌کشد، نیست. بدنه‌ی فلزی هم در کار نیست؛ گرچه طرح فلزمانند و کیفیت بهتر آن انکارناپذیر است. صفحه‌نمایش 5.5 اینچی با رزولوشن 2560 در 1440 پیکسل و دوربین 13 مگاپیکسلی با لرزش‌گیر اوپتیکال بهینه‌شده که در شایعات خواندیم، بالأخره تأیید شده‌اند. اگر به مقایسه‌ی مشخصات پرچم‌داران جدید توسط مسعود یوسف‌نژاد توجه کنید متوجه می‌شوید که G3 از نظر سخت‌افزاری، تفاوت زیادی با گلکسی اس 5 یا اچ‌تی‌سی وان M8 و حتی با G2 ندارد.

تغییرات سخت‌افزار داخلی زیاد نیست؛ اما بدنه، دوربین، نمایشگر، نرم‌افزار و حتی کاور تغییر کرده‌ است

اما پس از مطالعه‌ی داستان طراحی G3 که توسط مسعود آموزگار نقل شد، به این نتیجه می‌رسیم که تغییرات خوبی در بدنه و نرم‌‌افزارها داده شده است. حتی ال‌جی مثل رقبای خود به کاور کوئیک‌سِرکِل با قابلیت‌های جدید و جالب نیز توجه داشته است. اما سؤال مهم اینست که  آیا رزولوشن بالاتر از فول‌اچ‌دی که تراکم پیکسلی 441 پیکسل بر اینچ را برای نمایشگری به قطر 5 اینچ به ارمغان می‌آورد، یک نیاز است؟ آیا واقعاً تراکم بالاتر از 500 پیکسل در اینچ توسط انسان قابل تشخیص است؟

رزولوشن بالاتر در صفحه‌‌نمایش کوچک‌تر یا به عبارت ساده تراکم بیشتر تا جایی خوب است که بینایی انسان توان استفاده از آن را داشته باشد. اپل با سری آیپد خود از اولین سازندگانی بود که برای راحتی بیشتر چشم، تراکم پیکسلی بالاتر را مطرح کرد. این کمپانی تراکم بالاتر از 326 پیکسل در اینچ که برابر با 130 پیکسل، تنها در یک سانتی‌متر می‌شود را به عنوان تراکم مناسب برای استفاده از نمایشگر در فاصله‌ی 30 سانتی‌متری چشم قلمداد کرده و عنوان نمایشگر رتینا را به آن داده است.

تکامل رزولوشن نمایشگرها

در سال 2007 اولین آیفون با رزولوشن 320 در 480 پیکسل معرفی شد، روند تکامل ادامه یافت تا جایی که گوشی‌های رده متوسط امروزی رزولوشن 1280 در 720 پیکسلی دارند. برخی گوشی‌های رده اول رزولوشن 1080p دارند. در مورد تبلت‌ها، رزولوشن‌های بالاتر هم کاربردی و مفید هستند؛ مثل آیپدها با رزولوشن 2048 در 1536 پیکسل، تبلت‌های اندرویدی و ویندوزی با رزولوشن 1080p یا گاهی 1920 در 1200 پیکسل، تبلت‌های رده اول اندرویدی مثل گلکسی نوت‌پرو و تب‌پرو با رزولوشن 2560 در 1600 پیکسل که همگی نسبت به لپ‌تاپ‌ها از نظر صفحه‌نمایش بهتر هستند؛ به خصوص برای مطالعه از فاصله‌ی نزدیک.

تبلت 7 اینچی با رزولوشن 1920 در 1200 پیکسل تراکمی معادل 314 پیکسل بر اینچ دارد که چندان زیاد نیست. اما در مورد گوشی‌های 1080p که صفحه‌نمایش کوچک‌تر است، تراکم پیکسلی به بیش از 400 پیکسل بر اینچ می‌رسد که مفید بودن آن جای بحث دارد.

اگر یادتان باشد مدیر‌عامل هوآوی علت استفاده از رزولوشن 720p در گوشی Honor 3X را تفاوت بسیار کم کیفیت آن در مقایسه با نمایشگر 1080p اعلام کرد. البته از توان مصرفی 20 درصد کمتر هم به عنوان دلیل دوم یاد کرده است.

قبل از ادامه‌ی انتقادات بهتر است نگاهی علمی به قدرت بینایی انسان داشته باشیم.

قدرت بینایی انسان از منظر علمی

در علم بینایی‌سنجی پارامتری به نام Visual Acuity یا به اختصار VA برای ارزیابی قدرت تفکیک چشم انسان تعریف شده است. VA از نظر لغوی به معنی شدت یا وضوح بینایی است. وضوح بینایی به سه عامل بستگی دارد: وضوح سیستم فوکوس شبکیه‌ی چشم، سلامت و دست‌نخوردگی شبکیه و حساسیت مغز در تفسیر آنچه دیده می‌شود. برای حذف فاکتور فوکوس در سنجش بینایی اشخاص، از جدول وضوح بینایی که دانشمند آلمانی تبار Hermann Snellen معرفی کرده در فواصل استاندارد استفاده می‌شود.

جدول در فاصله‌ای قرار داده می‌شود که پرتوهای نور به صورت موازی به چشم شخص برسند. به بیان کاربردی‌تر، جدول در بی‌نهایت فیزیکی که تنها 20 فوت یا حدود 6 متر است قرار می‌گیرد. شخصی که بینایی عادی داشته باشد قادر است خطوطی که فاصله‌ی 1.75 میلی‌متری با هم دارند را از این فاصله ببیند. حروف جدول، ارتفاعی معادل زاویه‌دید 5 دقیقه دارند. دقت کنید که 1 دقیقه برابر با یک شصتم درجه است.

بنابر جدول اسنِلِن که در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، حروفی که با رنگ قرمز زیرشان خط کشیده شده، بینایی عادی افراد را مشخص می‌کند. به این صورت که فرد در فاصله‌ی 20 فوتی، سطر مورد نظر را به درستی تشخیص می‌دهد. افراد کم‌بینا ممکن است سطر 20/30 را درست بخوانند. در عبارت 20/30 عدد 20 نشان می‌دهد که جدول در چه فاصله‌ای قرار گرفته و عدد دوم مشخص می‌کند که فردی با بینایی معمولی، حروف آن ردیف خاص را از چه فاصله‌ای به درستی تشخیص می‌دهد.

دنیل گلیزان از تحلیل‌گران IHS می‌گوید اگر بینایی شخص 20/12 باشد، در فاصله‌ی 30 سانتی‌متری قادر است 466 پیکسل در اینچ را تشخیص دهد.

شخصی با بینایی معمولی، از فاصله‌ی 15 سانتی‌متری به زحمت پیکسل‌های نمایشگرهای 5 اینچی با رزولوشن 1080p را می‌بیند

اگر بخواهیم در مورد ادعای وی قضاوت کنیم، با محاسبه‌ی سرانگشتی به این نتیجه می‌رسیم که 1.75 میلی‌متر معادل 0.069 اینچ در فاصله‌‌ی 6 متری، به مثابه‌ی 0.0033 اینچ در فاصله‌ی 30 سانتی‌متری است. در واقع هر دو با زاویه دید 0.625 دقیقه دیده می‌شوند.  در نمایشگری با تراکم 446 پیکسل در اینچ، عرض یک پیکسل 0.0022 اینچ است. تقریباً 1.5 برابر ریزتر از آنچه که شخصی با بینایی معمولی می‌بیند.

در حقیقت اگر بینایی شما 20/12 باشد، همان‌طور که دنیل گلیزان ادعا کرده، می‌توانید پیکسل‌های نمایشگری با تراکم 446 را از فاصله‌ی 30 سانتی‌متری ببینید.

البته همان‌طور که گلیزان توضیح داده، خواندن نوشته‌های ریز مزیت اصلی تراکم پیکسل بالاتر است و قرار نیست از فاصله‌ی 15 سانتی‌متری پیکسل‌هایی که رنگ مشابه دارند، به تفکیک شناسایی شوند.

آیا در عمل هم تفاوتی دیده نمی‌شود؟

مطمئناً سازندگان برای فروش بیشتر محصول خود به سمت استفاده از پنل‌هایی با رزولوشن بالاتر حرکت کرده‌اند چرا که از گلکسی نوت 4 و حتی آیفون 6 با رزولوشن بالاتر شنیده‌ایم. اما آیا ادامه‌ی روند مفید خواهد بود؟ این موضوعی است که با مقایسه‌ی گوشی‌های محبوبی مثل اچ‌تی‌سی وان M8 یا گلکسی اس 5 با پرچم‌دار جدید ال‌جی روشن می‌شود.

بیشتر افرادی که در زمان کم به مقایسه‌ی گوشی‌ها پرداخته‌اند و ویدیویی با رزولوشن 1440p در آن تماشا کرده‌اند، به نتیجه‌ی خاصی نرسیده‌اند. حتی برای شخصی که 5 دقیقه و بیشتر به دقت به مقایسه پرداخته هم تفاوتی دیده نشده است.

جالب است که برخی افراد از فاصله‌ی 3 یا 4 سانتی‌متری هم متوجه تفاوت بین G3 و گوشی‌های فول‌اچ‌دی دیگر نمی‌شوند

شاید بررسی نوشته‌های ریز یا رشته‌های نازک مو در تصاویر، ملاک بهتری برای مقایسه کیفیت باشد. در این صورت هم باید گفت که برخی افراد حتی با چسباندن بینی خود به صفحه‌نمایش گوشی و خیره‌شدن از فاصله‌ی بسیار کم هم متوجه تفاوت صفحه‌نمایش G3 با پرچم‌داران فول‌اچ‌دی نشده‌اند.

البته برخی افراد هم نمایشگر G3 را به عنوان نمایشگر بهتر انتخاب کرده‌اند و حتی به شکل اغراق‌آمیز از برتری کامل آن سخن گفته‌اند.

بالاخره صفحه‌نمایش G3 خوب است یا نه؟

رزولوشن قطعاً یگانه فاکتور مهم در ارزیابی کیفیت صفحه‌نمایش نیست. کیفیت رنگ، کنتراست، زاویه‌دید و روشنایی، همگی مهم هستند. گلکسی اس 5 طبق بررسی تخصصی منتقدین دیسپلی‌میت، بهترین صفحه‌نمایش را دارد. G3 در قیاس با گلکسی اس 5 از نظر صفحه‌نمایش، روزولوشن بالاتری دارد؛ ولیکن روشنایی آن کمتر است. برخی به رنگ‌های تند گلکسی اس 5 علاقه دارند؛ اما برخی دیگر رنگ‌های طبیعی‌تر G3 را ترجیح می‌دهند. زاویه دید و کنتراست در مورد هر دو محصول بسیار خوب است.

در مجموع به نظر می‌رسد که G3 هم مثل G2 یکی از بهترین صفحه‌نمایش‌ها را داشته باشد؛ ولیکن رزولوشن بالاتر عامل مهمی در این نتیجه‌گیری نیست؛ بلکه اهمیت به مراتب کمتری نسبت به کیفیت رنگ، روشنایی و کنتراست دارد.

مشکل نمایشگرهای QHD

از نظر تعداد پیکسل می‌توان یک ایراد جدی به چنین نمایشگرهایی گرفت؛ مخصوصاً اگر در وسایل همراه با باتری و تراشه‌ی کوچک مورد استفاده قرار گیرند. همان‌طور که در بررسی تراشه‌ی قدرتمند S805 کوآلکام بیان کردیم، رزولوشن بالاتر به پردازنده‌ی گرافیکی قوی‌تر نیاز دارد و این دقیقاً اتفاقی است که در S805 افتاده است. S805 از همه نظر شبیه به S801 است؛ اما در پردازش امور گرافیکی و نیز بخش دوربین، برای رزولوشن بالاتری مثل QHD بهینه شده است.

>

با افزایش رزولوشن، مصرف باتری نمایشگر و پردازنده‌ی گرافیکی هم بیشتر می‌شود

طبق جدول زیر تعداد پیکسل‌های نمایشگر QHD حدود 78 درصد بیشتر از 1080p یا فول‌اچ‌دی است.

برای پردازش امور گرافیکی، به پردازنده‌ی گرافیکی قوی‌تر با توان مصرفی بیشتر نیاز است. مشکل افزایش سطح تراشه و نیز افزایش مصرف باتری هم مطرح می‌شود و سازنده باید صفحه‌نمایش و پردازنده‌ی گرافیکی را به گونه‌‌ای بهینه کند که با مشکل شارژ باتری روبرو نشود.

سخن آخر

به مرور زمان، هزینه‌‌ی تولید و فن‌آوری نمایشگرهای رزولوشن بالا، تراشه‌های سریع‌تر و کم‌مصرف‌تر و نیز باتری بهینه می‌شود؛ ولیکن به نظر می‌رسد اگر از همین ابتدا به جای افزایش رزولوشن صفحه‌نمایش، کیفیت آن بیشتر شود و دیگر قطعات بهینه شوند، و در عوض به عمر باتری محصولات اضافه گردد، مشتریان بیشتر از آن استقبال خواهند کرد.

شما چه نظری در این خصوص دارید؟ رزولوشن بالاتر را ترجیح می‌دهید یا کیفیت بالاتر نمایشگر و بهینه‌شدن سایر بخش‌ها؟